Пазанда – Pazanda Ҳархела маълумотлар
Yomon odatni engishning bir necha yo’li mavjud. Ulardan sizga mos keladiganini tanlang.
1. Bir quti sigaret sotib olayotganda uning narxini yozing va hafta oxirida qancha tejash mumkinligini hisoblang.
2. Qachon chekishni tashlashingizni oldindan belgilang. Bu siz uchun muhim voqeaga (tatil, tug’ilgan kun, bayram uchun) to’g’ri kelishi mumkin. Keyinchalik, rejalashtirilgan narsani kechiktirish uchun bahona izlamang.
3. Chekishni birdaniga yoki asta-sekin tashlab ketishingizni hal qiling. Agar asta-sekin o’zingiz uchun oraliq maqsadlarni qo’ying, masalan: har kuni 2 ta kamroq sigaret cheking yoki 2 haftadan so’ng chekishni butunlay tark eting.
4. Agar chekishga juda kuchli ehtiyoj sezsangiz, chekishni darhol va butunlay tashlaganingiz maqul. Chekishni tashlashdan bir yoki ikki kun oldin odatdagidan ikki baravar ko’p sigaret cheking. Tana nikotin va tamakining boshqa zararli tarkibiy qismlari bilan to’yingan bo’ladi, siz chekishning zararli ekanligini ayniqsa keskin his qilasiz va undan voz kechishingiz osonroq bo’ladi.
5. Agar ishdagi vaziyat sizni chekishga undasa, u holda chekishni tashlash uchun ishlamaydigan kunlarni – shanba yoki yakshanba, bayram, tatil – yoki ish safari davrini tanlang.
6. Sigaretlarni bloklab xarid qilmang; Bir qutidagi sigaretingiz tugamaguncha, boshqasini olmang.
7. Agar chekish istagi paydo bo’lsa, u holda darhol sigaretani chiqarib olmang, balki paketni qo’lingizda kamida 3 daqiqa ushlab turing. Bu vaqt ichida sizni sigaretdan chalg’itishga yordam beradigan qiziqarli, yoqimli narsalarni qiling, masalan, yaxshi do’stingizni chaqiring, koridor bo’ylab sayr qiling va hokazo.
8. Har kuni ertalab, har qanday usul bilan, birinchi sigaretani yoqish vaqtini iloji boricha kechiktiring.
9. O’zingiz bilan sigaret olib yurmang.
10. Xonadan kuldonlarni, zajigalkalarni – umuman, chekishni eslatuvchi barcha narsalarni olib tashlang. Qarindoshlar, do’stlar, bolalar davrasida chekishdan saqlaning. Televizor tomosha qilayotganda chekmaslikka harakat qiling.
11. Faqat yarim sigaret cheking.
12. Boshqa sigareta o’rniga, engil jismoniy mashqlar, qisqa baquvvat yurishga murojaat qiling. Sigaretani oziq-ovqat, ayniqsa yuqori kaloriyali ovqatlar – yog’li, shirin, kraxmalli ovqatlar bilan almashtirmang.
13. Teatrlar, kinoteatrlar, muzeylarga tez-tez tashrif buyuring, ularning zallarida chekish taqiqlanadi.
14. Chekishni bir kunga, ertaga boshqa kunga, ertaga yana bir kunga va hokazolarni tashlab qo’ying, birovga maqsadingizga erishaman deb pul tiking.
15. Chekishni tashlash uchun sherik toping. Boshqa birovga, ayniqsa turmush o’rtog’ingizga chekishni tashlashga yordam berishga harakat qiling.
Yomon odatlar bilan kurashish usullari
Nikotin o’z ichiga olgan mahsulotlar dorilar
Chekishni tashlashga yordam beradigan turli xil “almashtirish terapiyasi” mavjud. Ushbu mahsulotlarning barchasi nikotinni o’z ichiga oladi va sigaretani almashtirish uchun mo’ljallangan. Ushbu mahsulotlarga nikotinli yamalar, saqichlar, spreylar va inhalerlar kiradi.
Champiks
Champiksni qabul qilish natijasida chekishning manosi yo’qoladi: nikotin zavqlanishni to’xtatadi. Sigaretaning zavqi yo’q, lekin chekuvchining nikotinsiz boshdan kechiradigan noqulayligi ham yo’qoladi.
Psixoterapiya
Psixoterapevtik usullar psixologik qaramlikni olib tashlaydi, odamning chekish zaruratini yo’q qiladi. Ushbu maqsadga erishish uchun Erikson gipnozi, rasional, kognitiv, xulq-atvor psixoterapiyasi va boshqa usullar qo’llaniladi. Amaliyot shuni ko’rsatadiki, bu chekishni davolashning samarali usulidir. Odatda 2-3 psixoterapevtik seans etarli.
Akupunktur
Refleksogen zonalarga tasir qilish tananing himoya kuchlarini faollashtirishga yordam beradi. Chekishni davolashning boshqa usullari bilan birlashtiriladi, nikotinga bo’lgan ishtiyoqni engillashtiradi.
Krasnodar o’lkasi Sog’liqni saqlash vazirligining “Narkologik dispanser” davlat byudjeti sog’liqni saqlash muassasasi chekishni tashlash bo’yicha maslahat va tibbiy yordam ko’rsatadi.
