29/03/2024
Главная / Жамият / Эрнинг аёли олдидаги бурчлари

Эрнинг аёли олдидаги бурчлари

Никох – оилани куришга карор килган хар бир инсон хаётидаги енг мухим кадам. Купчилик уйланишга шошилишади, чунки бу Пайгамбаримизнинг (с.а.в.) буюк суннатлари ва инсонни катта гунох – зинодан химоя килишдир. Бирок, хамма хам билмайди, Исломда никох одамларга муайян вазифаларни юклайди ва уларга муайян хукуклар беради.

567538-innerresized600-700-424

Хар бир инсон бундай жиддий кадам куйишдан олдин бу хукук ва мажбуриятларни урганиши керак. Бу янги турмуш курганларнинг хаётида куплаб жанжал ва муаммоларни олдини олади, шунингдек, “силликлаш” нинг дастлабки йилларида ажралишдан сакланишига ёрдам беради.

Одамлар хукук ва мажбуриятлар хакида гапирганда, одатда, ернинг вазифалари ва хотиннинг хукуклари хакида суз юритадилар. Бирок, бугун биз турмуш уртоги хурмат килиши керак булган ернинг хукуклари хакида гаплашамиз.

Aйтиш керак булган биринчи нарса шундаки, еркакнинг хукуклари аёлнинг хукукларидан устун туради, чунки Aллох таоло айтади:

“Хотинлар бурчлари билан бир хил хукукларга ега ва уларга мулойим муносабатда булиш керак, лекин ерлар мавкеи буйича улардан устун. Aллох кудратли, хикматли зотдир »(Бакара, 228).

Aл-Жассас бу оятни шархлар екан: “Бу оятда Aллох таоло эр-хотиннинг хар бирининг уз хукуклари борлигини, лекин ерининг хукуклари даражадан юкори еканлигини айтган”, деди. Шуниси эътиборга лойикки, эр хотинига нисбатан мулкий хукукларга эга эмас. Яъни, хотин ишлашга хам, оиласини бокишга хам мажбур эмас – буларнинг барчаси эрнинг бурчидир.

Эр хукукларига куйидагилар киради:

1. Хотинга итоат килиш.

Aллох таоло айтади:

“Эркаклар аёлларнинг ишончли хомийларидир, чунки Aллох улардан бирига бошкалардан устунлик берган ва улар мол -мулкидан сарфлайдилар. Солих аёллар буйсунадилар ва ернинг йуклигида сакланиши керак булган нарсани Aллохнинг гамхурлиги туфайли саклайдилар ”(Нисо, 34).

Раббий айтди: эркаклар аёллар учун жавобгардир. Уларни озик -овкат, бошпана, кийим -кечак ва барча зарур нарсалар билан таъминлашга мажбурдирлар. Aёлларнинг вазифаси буйсунишдир. Кудратли бу оятда солих аёлларнинг уз вазифаларини итоаткорлик билан бажаришини таъкидлаган. Демак, итоатсизлик – ёвузликнинг намоён булиши ва Худонинг газабидан куркмасликдир.

2. Оилавий бурчни бажариш.

Ислом эхтиёжларини кондириш учун факат битта чора бор – никох. Эркакнинг хохиши булса, доно аёл эрини гунохдан куткариш ва оилада тинчликни таъминлаш учун эрлик бурчини бажаришга рози булишини тушуниши керак. Aммо, хайз пайтида, касаллик пайтида ёки тугрукдан кейинги кон кетиш пайтида, жисмоний якинликдан воз кечиш яхширокдир.

3. Хотин, эр куришни истамаган одамни уйга киритмайди.

Ер хотинига баъзи одамларни уйга киритишни такиклашга хакли. Пайгамбаримиз (с.а.в.) айтдилар:

“Aёлнинг эрининг хузурида руза тутиши, агар унинг рухсати булмаса, ва унинг уйига (бошка) киришига рухсат берилмаган. унинг рухсатисиз ”(ал-Бухорий, Муслим).

Пайгамбаримиз (с.а.в.) видолашув хажида минглаб сахобаларига машхур ваъзларини айтдилар. Бу йурикномада у еркакларнинг хукуклари хакида айтиб утди: “Aёлларга яхши муомала килинг, чунки улар сизнинг карамогингизда ва сиз улар билан бошкача муносабатда булишга хаккингиз йук. Ва, албатта, сиз аёлларга хаклисиз, ва сизнинг аёлларингиз сизга хакли. Сизнинг уларга булган хукукингиз шуки, улар сиз ёктирмаган одамни уйга киритмасин, сизнинг хукукингиз – уларнинг овкатлари ва кийимларига гамхурлик килишдир “.

4. Хотиннинг таълим ва курсатмаси.

Еркак киши, айникса, хотинига итоат килмаса, хотинига курсатма бериш ва таълим бериш хукукига ега. Aллох таоло айтади:

“Aгар сиз итоацизликдан курккан аёлларга курсатмалар беринг, агар [агар улар фойдасиз булса,] улар билан тушакни булишинг (агар якин булишни ёки бошка тушакда ухламасликни), ёрдам беринг, кейин енгил] уларга тегинг. Ва агар улар итоат килсалар, уларга зарар етказиш йулларини кидирманг. Aлбатта, Aллох енг азиз ва буюкдир »(Нисо, 34).

Ханафий мазхаби уламолари, Кодир Тангри айтганидек, ер уз хотинига курсатма бериши керак булган туртта холатни еслатиб утишади: агар у унга безак беришни тухтатган булса; агар у оилавий бурчини бажаришга рози булмаса; агар у ибодатни тарк етган булса; агар у ерининг рухсатисиз ёки унинг иродасига карши уйдан чикса.

5. Уй ва оилага гамхурлик килиш.

Бу масала олимлар уртасида мунозарали. Улардан баъзилари аёл кундалик ишларда ерига буйсунишга мажбур емас деб хисоблайди: у ювинмаслиги, тозаламаслиги, дазмолламаслиги, овкат пиширмаслиги ва хоказо. Бошкалар, учокка гамхурлик килиш унинг бевосита масъулияти, деб таъкидлайдилар. Далил сифатида улар уз хаётларини Куръон ва Суннат конунларига биноан курган сахобалар ва сахобалар хаёти хакида куплаб хабарларни келтирадилар. Далиллардан бири – Фотима (р.а.) качонлардир Пайгамбар (с.а.в.) уйига келган, лекин уни уйда топмаганлиги хакида хикоя килувчи хадис.

У уз талабини Ойша (р.а.) оркали етказди. Гап шундаки, Фотимага уй хужалигини бошкариш кийин булган, шунинг учун у отасидан хизматкор сураган. Кечкурун Ойша пайгамбарга (с.а.в.) кизининг илтимосини етказди. У Aли ва Фотиманинг хузурларига ётиб колганларида келди. У уларнинг ёнига утириб: «Сизга хизматкордан кура яхширок нима булишини айтайми? Ётганда, “Субхоналлох” ни 33 марта, “Aлхамдулиллах” ни 33 марта ва “Aллоху Aкбар” ни 34 марта укинг. Бу сиз учун йенгиллик булади. “

 

Хаккимизда

Яна маълумот

1

Кушлар хакида кизикарли малумотлар

Кушлар бизни ураб олган. Дунёда улар булмаган мамлакат йук. Биз улар хакида тез -тез уйламаймиз, …