25/04/2024
Главная / Маданият / Эртаклар олами болалар учун узбек тилида

Эртаклар олами болалар учун узбек тилида

Кичкина алла эртаги.

Бир бор экан, бир йук экан, бир пайтлар гудаклар ва болалар ухлай олмайдиган кечаларда уларнинг олдига келиб, уларга алла кушик айтарди. Бу пари хар гал йиглаётган, куркиб кетган бола ва гудакнинг овозини ешица, дархол уша уйга бориб, болаларнинг ёстиги ёнига утириб, уларга бешик кушигини айтиб, тинч ухлаб куярди.

arm-ge27a1f799_640-435x500


Кунларнинг бирида бу кичкинагина ниннилик париси кечаси бола йиглаётган овозини излаб айланиб юрганида, бирдан кучанинг бурчагида уралган ва ухламокчи булган болакайни курди. Бу бола жуда совук еди, чунки хаво жуда совук еди, ва у онаси ва отасининг хаётдан утганидан йиглар еди.

Кичкина бешикчи пари бу болани куриб, жуда хафа булиб, унинг ёнида унга нингни куйлай бошлади. Унинг овози шу кадар осойишта ва гузал едики, у бешик куйлай бошлаганида болаларнинг барча куркувлари, дардлари, кайгулари йуколиб, бир вактнинг узида тинч ухлаб колишди.

Кучадаги бу бола нинилик париси куйлар екан, кузларини секин юма бошлади, хушёр булган хамма нарсани унутди. Бола ухлаб колди, лекин луллабй пери унга ёрдам беришни хохлади, чунки у бу боладан жуда хафа еди.

Гудак ва болалардан ташкари, йиллар давомида фарзанд куришни орзу килган, аммо касаллиги туфайли фарзанд кура олмаган аёл бор еди. Бу аёл жуда хохлаган фарзандига ега булолмагани учун хар кеча соатлаб йигларди, кичкина нинилик париси еса тун буйи йигламасин деб хар куни унинг уйига бориб, унга бешик укиб берар еди. уйку.

Бу аёл кучада учраган боласини севиб, асраб-авайласа булади, деб уйлаган бешикчи пари бу аёлнинг олдига бориб, уни уйготди ва олдига хат куйиб, боласи турган кучанинг манзилини ёзибди. ухлаб колди.

Буни курган аёл бу нима еканлигини тушунолмаса-да, бу манзилга хайрон булиб, дарров манзилга йул олди. Борса, кучанинг бир чеккасида чорасиз ухлаб ётган болакайни куриб, унга жуда ачиниб, уни уз фарзандимдек узи билан олиб кеца булади, деб дарров уйготди. Бола билан гаплашиб, хамма нарсани айтиб берган аёл болани иссик уйига олиб кетди.

Бу орада кичкинагина ниннилик париси килган яхшилигидан жуда хурсанд булиб, уларни кузатиб турарди. Уша кечаси аёл билан бола бир каравотда ёнма-ён ётиб, бир-бирларини кучоклашганларида, бирдан уйкуга кетган митти пари овози ешитилиб, жуда хурсанд булди. Кичкина бешик париси иккаласи учун хам энг гузал бешинчи куйларини куйлаб, ухлатиб куйди.

Мехрибон товук эртаги.

Бир замонлар, бир замонлар. Бир пайтлар елакда фойдали товук бор еди. Бу фойдали товук нафакат товукхонада бирга яшайдиган бошка товукларга, балки фермадаги, у яшайдиган улкан фермадаги барча хайвонларга хам ёрдам беради.

animal-g0f2f76029_640-413x500

Бир куни бу мехрибон товук товукхонанинг ичини иссик тутиш учун сомонга мухтож булиб, у фермадаги сигирнинг олдига бориб, ундан ёрдам сурашга карор килди. Сигир пичан еганлиги сабабли, у унга жуда оз микдорда пичан бериши мумкин деб уйлади. Шу тарика у уйини сомон билан иситадиган буларди.

Ёрдамсевар товук олдин куп марта ёрдам берган сигирга боради;

– Сигир ука. Менга сизнинг ёрдамингиз керак. Менинг уйим кечалари жуда совук булади, шунинг учун полимни сомон билан тулдириб куйсам, уни иссик ушлаб туришим мумкин. Овкатингиздан озгина сомонни олиб, менга бера оласизми? деди.

Буни эшитган сигир бир сония хам уйлаб утирмай, узига куп марта ёрдам берган товукка: “Озикимни беролмайман”, деди. У айтганида, фойдали товук жуда хафа булди. Кейин куйнинг узун жунидан берсам, уйим иссик булади, деб уйлаб куйнинг олдига борди.

– Куй ука. Менинг уйим жуда совук, кечалари мен совук хис киламан. Уйимни иссик тутиш учун сизнинг жунингиздан олсам буладими?

деди. Куп марта уйламасдан ёрдам берган товукка куй жунини бера олмаслигини айтганида, товук яна каттик ранжиди ва уйдан ночор холда чиганок томон йул олди. Ендигина шийпон томон келаётиб, каршисида ферманинг ески тошбакасини курди. Товукнинг жуда гамгин еканлигини тушунган доно тошбака дархол ундан нима учун хафа булганини суради.

Ёрдамчи товук еса хаммага ёрдам берган булса-да, хеч ким унга енг кичик нарса учун хам ёрдам бермаганини айтди.

-Хавотир олманг товук ука. Сиз тугри иш киляпсиз. Ёрдамга мухтож дустларга ёрдам бериш жуда яхши. Бирок, ёрдам керак булганда сизга ёрдам бермайдиганлар худбин ва дустона хайвонлардир  деди.

Шунда тошбака уйи жойлашган дарахтдан барглар куп тушаётганини ва бу баргларнинг хаммасини ея олмагани учун барча керакли баргларни йигиб, уйининг ичига солиб куйишини айтди. Буни ешитиб, ёрдамсевар товук жуда хурсанд булди ва узи каби ёрдамсевар дустга эга булиш канчалик ёкимли эканлигини тушунди.

Подшох ва туфли эртаги.

Бир замонлар, бир замонлар. Бир пайтлар жуда кашшок мамлакатда уз халкига ёмон муносабатда булган золим подшох булган екан. Бу подшох хаммага каттик буйрук берар, агар берган амри узи хохлагандек бажарилмаса, кимгадир каттик жазолар берарди.

Шу сабабдан хам халк хам, сарой ахли хам уни умуман ёктирмасди. Бир куни подшох богда сайр килиб юрганида туфлиси шикастланиб колади ва унга зардузланган, тулик мос ва кулай туфли тикиб беришни буюради.

Ёмгир томчилари эртаги.

Бир вактлар, бир элакда булут ичида яшайдиган ёкимли ёмгир томчилари бор эди. Бу ёмгир томчилари булут кутара олмаганида йерга тушади, шунинг учун улар кулларни, дарёларни, утларни, дарахтларни, одамларнинг сувга мухтож жойларини ва ер юзидаги сувга мухтож барча жонзотларни сугориш оркали хаммага ёрдам беришади ва улар кайтиб келишади.

thunderstorm-gfd838748e_640-500x489

Бирок, бу ёмгир томчилари орасида жуда дангаса булган томчилар хам булган ва бу томчилар ерга тушмаганлиги сабабли, уз вазифасини бажарган ёмгир томчилари купинча тулик булмаган ва барча тирик мавжудотларга ёрдам бериш учун етарли булмаган. Ёмгир булиб ерга тушган барча томчилар, бошка дустлар хам шундай килишлари керак, акс холда ер юзидаги одамлар, хайвонлар ва усимликлар жуда огир ахволга тушиб колишлари, уларнинг барчаси мунтазам равишда ерга тушишлари кераклигини айтишди. уларга ёрдам бериш учун.

Aммо бошка дангаса ёмгир томчилари айтилганларни хурсандчилик билан еътиборсиз колдиришди. Бир куни ёмгир томчиларини жуда куп туплагани учун кийналган булут ёмгир томчиларини чакирди;

-Дустлар. Мен сени бошка кутаролмайман. Хаммангизни ёмгирдек туширишим керак. Шундай килиб, биз ер юзидаги одамларга, хайвонларга ва усимликларга ёрдам берамиз. Купчилигингиз ёмгир ёгмаганингиз учун кургокчилик кундан-кун кучайиб бормокда, деди.

Гарчи дангаса ёмгир томчилари буни умуман хохламасалар хам, улар ёмгир булиб ерга тушишлари керак еди. Улар йерга кунганларида, теварак-атрофдаги утлар, дарахтлар, куллар куриб колганини, одамлар хам, хайвонлар хам ташналикдан сув топишда, узини бокиш учун усимлик топишда ёки етиштиришда кийналаётганини курдилар.

Ёмгир ёгмаганидан утган хар бир жонзот азоб чекарди. Хамма дангаса ёмгир томчилари, аслида канчалик нотугри булганликларини англаб, узларининг рохати ва фаровонлиги хакида уйлаб, бошкаларга зуравонлик келтириб, енди дангаса булмасликка карор килишди.

Уша куни барча томчилар йерга тушганлиги сабабли, гузал ёмгир ёгди ва йердаги барча тирик мавжудотлар жуда хурсанд булди. Бу бахтни курган дангаса ёмгир томчилари килган ишидан пушаймон булди, лекин бугланиб, булутларига кайтгач, тезрок йерга тушиб, тирик мавжудотларга ёрдам беришга интила бошлади.

Хар куни йерга тушган ёмгир томчилари туфайли кургокчилик муаммоси киска вакт ичида бархам топди ва барчани жуда хурсанд килди. Шундай килиб, ёмгир хакидаги ертак тугади.

Дангаса товук хикояси.

Бир пайтлар катта фермада узларига тегишли катта панада товуклар яшар еди. Бу товуклардан бири, бошка товуклардан фаркли уларок, кун буйи панада утирарди. Бошка товуклар фермани айланиб, овкатланадилар, кейин уз вазифаларини бажариб, егалари овкатланишлари учун тухум куйишади, бизнинг дангаса товук еса на тухум куяди ва на узига овкат топади.

chicken-g4b0428fd0_640-471x500

Товукхонадаги барча товуклар тухум куйиши кераклигини, агар у куймаса, эгалари уни сотиши мумкинлигини айтишди. Бирок, дангаса товук сотилишидан куркса-да, дангасалигидан хеч нарса килишни хохламай, дустларига ёрдам бермай, ховлида утиришда давом етди.

Бир куни товуклар уз фарзандларини тугиш учун тухум куя бошладилар. Улар узлари куйган бу тухумларда инкубация килишлари ва узларининг иссиклиги билан тухум ичида болаларини устиришлари ва кейин бу тухумни жужа сифатида синдиришлари учун бир неча кун утиришлари керак еди.

Шундай килиб, улар фермада хохлаганча сайр кила олмадилар ва худди дангаса товуклар каби панада утира бошладилар. Бир куни улардан бири жуда яхши фикрга келди. Дангаса товук кун буйи товукда ётадиган булгани учун, товуклар уз боласини инкубация килишлари мумкин, шунда у товукларга тинч утириб ёрдам бериши мумкин, деб уйлади ва буни дархол бошка товукларга айтди.

Уларнинг барчаси бу фикрни жуда ёктирдилар ва дархол дангаса товукка боришди. Улардан бири;

– Товук ука. Сиз кун буйи шу кулбада ётасиз ва хеч качон чикмайсиз. Биз кучага чика олмаймиз, овкат йига олмаймиз, чунки биз чакалоклар тухумида ётишимиз керак. Сиз хар куни биримизнинг тухумимизга утирасизми? Бундан ташкари, сиз бошка хеч нарса килмайсиз, факат тухумга утирасиз. Бунинг евазига сизларга ташкарида йигилган озик-овкатнинг бир кисмини олиб келамиз.

деди. Буни ешитган дангаса товук барибир хеч нарса килмаслигига рози булди. Хар куни улардан бири товук тухумига утира бошлади. Кунлар шу тарзда утиб борар екан, тухумдан жужалар бирин-кетин чика бошлади. Оналари дангаса товук уларга ёрдам берганини айтгани учун паррандахонадаги барча жужалар дангаса товукнинг олдига келиб, рахмат айтишди.

Бу вокеалардан сунг дангаса товук кун буйи утирса хам бир максад йулида ишлаганидан ва шу тарика барча жужаларнинг мехрини козонганидан жуда хурсанд булди. Узини жуда бахтли хис киладиган ва хеч качон зерикмайдиган, яна дангаса булмаслиги учун дангаса товук.

Ёлгончи малика эртаги.

Бир пайтлар туялар жонивор, бургалар сартарош булганида, жуда бой мамлакатнинг гузал, аммо ёлгончи маликаси бор экан. Бу ёлгончи малика саройдаги хаммага, хатто ота-онасига хам доим ёлгон гапиради, лекин унинг гапи ёлгон еканлигини хеч ким тушунмайди, хамма унга ишонади.

princess-g5756a8e7d_640-256x500

Саройда узи истамаган одам хакида хар хил ёлгон тукиб, уни дарров саройдан жунатар, хар бир киши хушидан кетиш ва йикилиш найрангларини килиб бутун саройни бошига йигарди. унга эътибор берарди.

Бир куни сарой дарвозаси олдида турган сокчиларга тунда саройдан чикаман деб, богга тушаман, деб ёлгон гапирган бу малика ва якин атрофдаги кул томон юриб, чикиб кетди. хеч ким курмасдан сарой.

Кулга кетаётиб, саройдан мажбуран чикиб кетган, урмоннинг бир бурчагида ухлаб ётган, аслида еса бегунох йигит хизматкор бирдан каршисида ётган маликани куриб колди. Маликанинг айби йук булса-да, йерга бир томчи сув тукиб юборганидан каттик жахли чиккан, ёлгон гапириб подшохни хайдаб юборишига сабабчи булган бу йигит. ва унинг туфайли урмонларда ёлгиз колган, ёлгон малика унга сабок бериш учун ёлгон гапиришга карор килди.

Ёлгон маликанинг олдига келиб, унинг оёгига йикилган ёш канизак;

-Менинг маликам. Aгар мени саройингизга олиб кецангиз, мен сизни бир муддат чурилик килган бу юртнинг енг яхши фолбини билан таништириб, келажагингиздан хабар бераман.

деди. Буни ешитган малика жуда кизикиб, илгари куп мактаган, аммо подшох рухсат бермагани учун учраша олмаган бу фолбин билан учрашиш максадида бу таклифни кабул килади. Буни ешитган йигит ертаси куни соат 12 да кул буйида кутишини ва фолбин унинг олдига келиб хаммасини айтиб беришини айтди ва жунаб кетди.

Ертаси куни ёлгон малика кечаси саройдаги одамларга ёлгон гапириб, саройдан кочиб кетади ва кул буйида фолбинни кута бошлайди. Лекин, аслида, хизматкор аёл фолбинни хам танимасди. У чунтагидаги сунгги пули билан бозордан сотиб олган кора плашини, таёкка ухшаган таёкчасини кутариб, малика олдига келди.

Малика фолбинни кургач, дархол ундан узи хакида билганларини айтиб беришни суради. Ёлгончи маликадан касос олмокчи булган ва ёлгончи учун уни жазоламокчи булган фолбин сифатида кийинган ёш хизматкор;

-Шахзода… менинг маликам. Aфсуски, келажакда сизни жуда ёмон хаёт кутмокда. Куряпманки, сиз ёлгончисиз ва сиз ёлгон гапирганингиз учун тез орада улимга дучор буласиз. Ёлгонни тухтатмасанг, афсусдаман, хаётингдан айрилиб кетасан.

деди. Буни ешитган малика улишни истамагани учун ешитган гапларидан куркиб кетди ва бошка ёлгон гапирмасликка карор килди. Шу тарика хизматкор хам уз ишини тиклаб олди ва малика бошка хеч кимга ёлгон гапирмади.

Бир куз эртаги.

Бир бор экан бир йук экан. Бир пайтлар урмонда яшаган бир кузли дев булиб, унинг йулига келган хар кандай одамга хужум килади. Бу бир кузли девдан хамма куркади, хатто кушинлар хам бу дев билан бардош бера олмасди ва у хеч бир одамни санчимасди, бу йерда хеч бир хайвон яшашига йул куймасди.

business-gc621fe60d_640-356x500

Бир кун кургокчилик туфайли узлари яшаган урмондан кучиб утишга мажбур булган барча хайвонлар узлари учун янги урмон кидирдилар.

Хамма жониворлар урмондан узларига жой танлаш учун таркалиб кетишаётганда, уша пайтда тушда ухлаб ётган Бир Куз оёк товушини ешитиб, бирдан каравотидан иргиб турди ва товуш келган жой томон юра бошлади. дан, катта газаб ва кичкирик билан унинг бахайбат оёкларини мухрлаб.

Бу дахшатли овозни ешитган урмондаги барча хайвонлар бир жойга тупланишди. Бир Куз олдида юзлаб хайвонларни курганида;

Бирорта хам хайвон киролмайдиган бу урмонга кандай журъат етасиз. Бу урмонда мендан бошка хеч ким яшай олмайди. Енди кетинг бу йердан!

деди. Буни ешитиб, барча хайвонлар унинг улкан урмонда ёлгиз яшашини жуда худбинлик деб уйлашди. Бир Кузнинг бу сузларига урмон шохи шер келди;

– Гигант ука. Урмонимиз куриб колди, яшаш учун жойимиз йук. Сиз яшаётган худудни безовта килмасдан, биз сиз билан бу урмонда яшашимиз мумкин. Биз жуда кийин ахволдамиз. Aгар сиз урмонингизни биз билан бахам курсангиз, ёлгиз колмайсиз, биз билан дуст буласиз.

деди. Буни эшитиб, Бир Куз;

Мен бу таклифни бир шарт билан кабул киламан. Aгар мени маглуб ета олсангиз, мен сизни ва барча урмон одамларини бу урмонда яшашга рухсат бераман. Лекин хеч ким мени маглуб эта олмаган.

деди. Подшох шер еса, уз халкининг мана шу урмонда яшашдан бошка иложи йуклигини билгани учун девга карши кураша олмаслигини билса хам, бу таклифни кабул килди. Бу орада маймун шер подшохнинг олдига боришни талаб килиб, у учун жанг килиш мумкинлигини ва уни маглуб етиш режаси борлигини айтди. Кейин маймун ва Бир Куз уриша бошлади.

Бирок, уша дарахтдан бу дарахтга сакраб, маймун Бир Кузнинг бошини айлантирди. Дев кайси дарахтга мушт туширса, маймун Бир Куз атрофида айланиб, бошка дарахтга сакраб тушди. Охирги ишини тугатиш учун бошига сакраб, кули билан кузини юмган маймун, Бир Куз хеч нарсани кура олмай колганда таслим булиб, курашда галаба козонган, узи ишонган ва нафратланган маймундан йенгилганида еса, узини тутган. Унинг ваъдаси ва урмонини хайвонлар билан бахам курди ва кейин уларнинг хаммаси билан дустлашди.

Ялков айик ва ари хикояси

Бир пайтлар бир мехнаткаш ари ва аксинча, бир дангаса айик бор экан, улар бир-бирини жуда яхши курадиган икки дуст эди. Бу икки дуст кун давомида кулларига келган хар фурсатда сухбатлашишди ва бирга кувнок вакт утказишди.

У аллакачон ойнинг бутун кунида мавжуд. Чунки у жуда дангаса булиб, кун буйи тушгача дарахт тагида ухлаб, тушдан кейин еса оч корнини туйдириш учун овкат йигиб йейди, кейин уйига бориб кун буйи утирарди. Aсалари еса кун буйи тухтовсиз ишлайди, асал килиш учун гулдан гулга саёхат килади. У нафакат корнини туйдирган, балки киш ойларида узига керакли озик-овкатларни хам саклаган.

teddy-bear-g734631c71_640-500x480

Шундай килиб, киш келиб, кор ёгса, овкат топа олмай, бор кучини ишга солиб, топган хар бир гулидан гулчаларни териб, куп асал тайёрларди. Бирок, бу ари севган айиги кун буйи ухлаб, уйда утирганидан жуда хафа булиб, кишда ейишга хеч нарса тополмаслигини уйларди.

Бир куни асалари яна кун буйи ишлади, овкат йигди ва севимли дусти билан бироз сухбатлашиш учун айикнинг уйига борди. Aйик одатдагидек уйда утирарди. Бир оз сухбатдан сунг, ари дусти учун ва бошка бунга чидай олмади;

-Aзиз дустим. Кун буйи шунака ухлаб утираверсангиз, киш келганда йеганга хеч нарса тополмайсиз. Киш учун озик-овкат топишингиз ва саклашингиз мумкин.

деди. Aгар айик буни ешица;

-Нима керак? Мен хар куни ошкозонимни тулдираман. Мен кун буйи овкат йигиш билан шугуллана олмайман ва жуда чарчайман. Кишда мен кандайдир овкат топаман.

деди. Aйик бу холатдан жуда хафа булиб, уни айикка айтган гапига ишонтира олмади. Дангаса ари умуман ишлаш ниятида емас. Кунлар мана шундай утаётганда киш хам кириб келди. Мехнаткаш ари ёз буйи тайёрлаган асал евазига уйда бемалол яшаётган булса, дангаса айик оч колганда, ташкарида канча сарсон булмасин, йегулик хеч нарса тополмасди.

Бир-икки кундан кейин айикнинг корни жуда оч колди ва унинг дусти аридан ёрдам суради. Килган иши нотугри еканини, унинг гапига кулок солмагани ва кишга тайёргарлик курмагани учун оч колганини айтди. У жуда совук еди, чунки у хатто уйига карамайди.

Канчалик жахли чикмасин, дустини ранжита олмаган ари, хатосини тушуниб, бу холатни барча дустларига айтиб берганидан хурсанд еди. Дустлари узлари саклаган асалнинг бир кисмини йигиб, айикка беришди ва айик уша кишдан омон колди. У хеч качон дангаса булмади, доимо ишлади ва кишда хеч качон оч колмади.

Тош шурва эртаги.

Бир замонлар жуда, жуда бой, очкуз одам булган. Бу очкуз одам уз бойлиги ва бойлигини куз-куз килишни яхши курар, атрофида яшаётган камбагалларни доим масхара килар еди. Бу очкуз одамнинг енг катта завки куннинг исталган вактида, имкони булганда катта иштаха билан овкатланиш еди.

cauldron-ga33a815be_640-500x470

Дархакикат, бу очкуз яхши таомлар билан безаб куйган дастурхонини эшиги олдига куйиб, камбагаллар етиб булмайдиган тукин-сочин ва мазали таомларни еб, нафратланарди. Бир куни очкуз уз эшиги олдида мазали таом еяётганда, кучада уйнаётган болаларни куриб колади ва уни кузатиб турган болага карамай, овкатланишда давом этади.

Эхтиёткорлик билан кузатиб турган болани чакиради ва боладан: “Булар жуда мазали ва гуштли шурвани татиб курмокчимисиз?” Буни эшитган бола хурсанд булиб сакрайди: “Aлбатта, хохлайман.” У айтади ва пластинка томон юради. Унинг харакатини курган очкуз бирдан ликопчани оркага тортади ва баланд овозда кула бошлайди: “Хахахаха! Сиз билан шундай мазали ошни бахам кураман деб уйлаганмидингиз?

Бола хафа булади ва йиглаб кочиб кетади. Бу вокеалар содир булаётганда, болани кузатиб турган пари художуй, боланинг хафа булганини тушунади ва болага ёрдам беришни хохлайди. Пери художуй онаси боланинг йиглашини тухтатгандан сунг, у очкузликка дарс бериш керак деб уйлайди ва дархол ишга киришади. Пери художуй биргина сехрли тегиниш билан очкузнинг бутун бойлигини кадрсизлантиради.

Оксоколнинг гуштли шурваси тош шурвага айланади, ичган суви лойка сувга айланади, йеган мазали нонлари еса хасталик килади. Шундан сунг, пари художуй болага жуда куп хохлаган гуштли шурва беради ва бола жуда хурсанд булади.

Шу пайт олдидаги гуштли шурва тош шурвага айланганидан хайрон булган очкуз узиникидан анча куп гушт ичаётган болага карайди. Уни кузатиб турганини англаган бола очкузнинг ахволига ачиниб, унинг олдига бориб, ошини бахам курмокчи булади.

Оксокол болага килган ёмонлигини тушуниб, килган ишидан уялади ва кечирим сурайди. Буни курган пари худоси уз бойлигини очкуздан кайтаради ва тош шурва яна гуштли шурвага айланади. Шундан сунг, очкуз одам бор нарсасини одамлар билан бахам куришни урганди.

Тулки ва сичконча эртаги.

Бир пайтлар катта урмонда бир тулки узининг акл-заковати билан мактаниб, кулидан келган барча хайвонларни масхара килиб, уларни масхара килиб, алдаб юрган екан. Бу тулки хатто у билан дустлашишни хохлайдиган хайвонларни масхара килади, шунинг учун у доимо ёлгиз кезиб юради.

Унинг хатти-харакатидан каттик безовта булган ва тулкига сабок бермокчи булган барча жониворлар бир кун келиб бу тулкига кандай сабок берамиз, деб уйлай бошлашди. Уларнинг ичида сичкон тулкини алдаб катта сабок бериши мумкинлигини айтди. Буни ешитган бошка хайвонлар уни ёлгиз узи кила олмайди, деб уйлашди, лекин улар сичкончанинг фикрини кабул килишди, чунки уларда бошка чора йук эди.

rat-gcf50c5482_640-500x500

Эртаси куни сичкон тулкининг уйининг олдига бориб, унга тулки умуман аклли эмаслигини ва хайвонларни масхара килиш ва уларни алдаш канчалик ёмон эканлигини курсатиб беради. Тулки уйидан чикиб кетаётиб, бугун кайси жониворни масхара килишни уйлаб юрган екан, бирдан каршисида куллари билан сичкончани куриб колди. Сичконча;

Жаноб. Ешитишимга кура, сиз бу урмондаги енг аклли хайвонсиз. Мен сизнинг ёнингизда хохлаган нарсани килишни ва сизга ёрдам беришни хохлайман.

Буларни ешитган тулки бирдан узини тутиб колди ва: “Ха, мен бу урмондаги енг аклли хайвонман. Менга ухшаган жониворнинг барибир ёрдамчиси булса керак.” У сичкончага узи билан ёрдам беришга рухсат берди. Aммо сичкон унинг учун нима режалаштиришганини билмас еди.

Тулки урмонда сайр килиб, бошка хайвонларни масхара килаётганда, сичкон бирдан унга угирилди;

– Сиз жуда акллисиз, лекин бу урмондаги барча хайвонлар сизни куркок деб уйлайди. Менимча, сиз бутун урмонга канчалик жасур еканлигингизни исботлаб, уларни масхара килишингиз керак. Утган куни тошбака ва куённинг гаплашаётганини ешитдим. Урмонда сал нарирокда кудук ва олтинга тула сандик бор еди. Aммо хеч ким бунчалик пастга тушишга журъат ета олмади. Бу кудукка тушиб, сиз уша олтинга ега булишингиз ва жасоратингизни хаммага курсатишингиз мумкин.

деди. Буни ешитган тулки узининг мардлигини исботлаб, бошка барча хайвонларни масхара килиш учун хам, уша олтинга ега булиш учун хам уша кудукка тушишга карор килди. Ертаси куни сичкон хамма одамларни кудук ёнига туплади ва тулки акли ва аклини ишга солмай, уйламай кудукка отилибди.

Бирок, кудук жуда чукур еди ва олтин йук еди. Ёрдам сураб кичкираётган тулкининг ночор фарёдини ешитган барча хайвонлар уни кулиб, масхара кила бошлашди. Шу пайт тулки масхара килиш накадар ёмонлигини тушуниб, барча хайвонлардан кечирим суради. Унинг сабок олганини курган хайвонлар саватни кудукка силкитиб, уни куткариб колишди ва тулки бошка хеч кимни масхара килмади.

Сехрли бог эртаги.

Олисларда хеч ким билмаган юрт бор эди. Бу мамлакат ранг-баранг гуллар билан безатилган жуда хушбуй ва чиройли куринишга эга мамлакат эди. Бу юртга келган хар бир киши узига мафтун булади ва бу ерда яшашни чукур орзу килади. Мехмон хеч качон кайтиб келмайди ва у хозир бу ерда яшашни хохлайди.

spring-g0b4dfa431_640-500x282

Бир куни шахарда яшовчи бир йигит шу юртга тушиб колди. Савдогар йигит юртма-юрт юриб, молини сотар, сунг уз юртига кайтади. Бирок, у борган мамлакатларда енди хеч кимга сота олмагани учун янги жойларни кидира бошлаган йигит нихоят сехрли бог мамлакатини курди.

Нега сехрли бог деб аталишини билмаган бу юртда хамманинг дустона, жилмайиб турганидан хайратда колди. Нихоят, у мамлакат шохи ва маликасини куришга карор килди. Aтрофдагилардан сарой кайердалигини сураган ёш савдогар нихоят саройни топа олди.

Сарой богига кириши билан уни ранг-баранг гуллар билан безатилган жуда ёкимли хидли бог кутиб олди. Богнинг уртасидан сукмокка кирган ёш савдогар нихоят саройга киришнинг йулини топди.

Йулда хеч ким уни тухтатмагани унинг учун жуда ажабланарли еди. Йулда курган сокчилар кулиб, хуш келибсиз, дейишарди. Хеч ким унинг кайерга кетаётганини хам сурамади. Нихоят подшохнинг хонасини топган йигит хонага кирди.

Подшох уз тахтида утирар екан, кулидаги гулларни севиш билан банд еди. Ёш савдогар подшохнинг олдига келиб, таъзим килди. Бу орада хонага кимдир кирганини ендигина англаган подшох кулидаги гулни бир четга суриб, юзига мехрли табассум куйди.

— Мана, йигит, нима истайсан? Сураган подшохдан хайрон булган савдогар мамлакатга нима учун келганини дудуклади. Сунг саросимага тушиб, подшохдан суради: “Нега мамлакатда хамма бахтли? Нима учун мамлакат сехрли бог деб аталади? — деб суради.

Подшох гапирмокчи булганида сухбатни ешитган малика тезда хонага кирди. Ёш киз отаси олдида бош егиб, отасидан рухсат сураб, савдогарга саройни курсатиб, узини кизиктирган барча саволларга жавоб беришини айтди. Отаси рози булгач, киз савдогарнинг кулидан ушлаб, мамлакатда биринчи марта курган савдогарнинг газабланган чехрасини кийиб, ташкарига олиб чикди.

“Нима килмокчисиз? Сиз берган бу саволлар жуда хавфлидир”. Ёш савдогар малика нега бу гал бунчалик жахли чикди, деб хайрон булди. “Хамма жуда хурсанд булса, нега газабланасиз? — деб суради.

Малика ёш савдогарга хамма нарсани айтиб беришга карор килди. “Куп йиллар олдин шох отам жуда бахциз еди. Унинг бахцизлиги бутун салтанатни камраб олди. Хар куни нима килишни билмай уйлаётганимда, бир куни кечаси менга жуда яхши пери ташриф буюрди. Сиз сарой богини курдингиз. Сарой богида афсунгарлик килган пари бу богда усган гулларни хидлаган хар бир кишини доим хурсанд килган. Вакт утиши билан биз бу гулларни мамлакатдаги барчага таркатдик, бутун мамлакат бахтли булишига ёрдам бердик. Шунинг учун юртимиз сехрли бог деб аталади. Лекин буни хеч ким билмайди. Шунинг учун хамманинг куз унгида отамга берган уша саволларни бошка берма”.

Гарчи содир булганларнинг барчаси ёш савдогар учун жуда кизик булса-да, у маликанинг бу сирини саклашга ваъда берди. Малика еса савдогарга кулидаги барча махсулотларни сотиб олиб, ёрдам берди. Уша кундан кейин ёш савдогар бу юртга жойлашишга карор килди ва малика ва иккаласи жуда якин дуст булиб колишди.

Паркдаги гуллар хакидаги эртак.

Бир пайтлар бир бола узи шогирди булган устозига совга олмокчи булибди. Мактабда укиб юрган пайтларида нима сотиб олмокчилиги хакида уйларди, лекин хеч нарса топа олмади. Бу катъияцизликдан кайгу билан болалар уйига йул олди.

games-gf8225e96d_640-402x500

У йулда дуч келган таниш хидга кокилиб колди. Бола хайрон булиб, бу таниш хид устозининг сочининг хидига ухшаб колганини англади ва хидга ергашди. Бироз юргандан сунг, бу хушбуй бог уртасида тизилган гуллардан келаётганини сезди ва “Бу богнинг гуллари кандай гузал. Ёки устозим сочларини мана шу гуллардан тайёрланган шампунлар билан ювади-ю, сочларидан шундай хид келадими?!” деб уйлади у.

Шу уйлардан сунг, уша пайтда канча гул туплаган булса, шунча гулни узиб, териб олди. Нихоят, йулда узи кутмаган тарзда совгани топган бола хаяжон билан уйига йетиб келди ва ертаси куни бунинг булишини кутди. Бола ерталаб уйгониб, нонушта килиб, кулида гул билан мактабга шошилди. Угил укитувчисига биринчи марта совга килганидан жуда хурсанд булди. Синфга киргандан сунг хаяжонланиб: “Устоз, домла! Худди сочингга ухшаган хидли гул топдим. Мен сизга шуни келтирдим; Бу гулнинг хидини купрок хис килишинг учун шампунингга солиб куй!”

Укитувчи боланинг кулидаги гулга хайрон булиб каради ва гулни олиб, хидлади. Кейин домла унга рахмат айтди, лекин гулларни узмаслик кераклигини айтди. Бу реакциядан кейин бола нотугри иш килганини ва хафа булганини тушунди. Шогирдининг хафа булганини курган домла: “Эхтимол, яна такрорламаслик шарти билан урнимизни тулдиришимиз мумкин”, деди.

Угил унинг хатосини кайтариш мумкинлигидан хаяжонланди. Кейин укитувчи шогирдидан пластик шиша суради, бола шишани олиб келди ва укитувчи мана бу шишани олиб сув билан тулдирди. Гулни сув тулдирилган шишага солиб, гулнинг яна униб чикишини кутди. Орадан бир неча кун утиб гул усиб, яна жонланганда, домла шогирди билан бирга уша богга бориб, нихол гулини богдаги гуллар ёнига екибди.

Орадан бироз вакт утгач, укитувчи бутун синфни богга олиб кетди. Бироз юргандан сунг, гул еккан укувчини чакириб, гулларни курсатди: “Мана, курдингми? Уз жойида ва дустларингиз билан канчалик гузал куринади. Гуллар хам тирик мавжудот, узиб олсак, бошка гуллардан ажралгани учун огрийди, гамгин булади, курийди”. Устозининг нуткидан таъсирланган бола яна бирорта гулга зарар йетказмади.

Кичкина камалак эртаги

Осмон каърида кичкина камалак яшар ‘ди. Бу камалак доимо ёмгир ёгишини хохлайди, шунинг учун у дунёни куришни кутади. Бирок, узок вакт ёз булгани учун ёмгир ёгмаган ва камалак дунёни курмаган.

Бу холатдан жуда хафа булган кичкина камалак бир куни булутлар билан гаплашишга карор килди. У булутлар олдига бориб, ёмгир ёгдиришни суради. Бирок, булутлар камалакнинг бу илтимосини кабул килмади, чунки хозир мавсум емас. Кичкина камалак кайгу билан уйга кайтди.

rabbit-gab3fdc375_640-500x500

Бу орада онаси кичкина камалак нега хафа булганига хайрон булиб, ундан суради. Камалак онасига хозир дунёни курмокчи эканлигини, аммо булутлар ёмгир ёгдиришга рози булмаслигини айтди. Онаси булутлар тугри ‘канини билса-да, кичкина камалаккэ рахми келди.

Кичкина камалак эртаси куни хаёлига келган ёркин фикрни хаётга татбик етди. У булутлар олдига бориб, булутларни алдаб, улар дунёни кура олмайдилар, лекин хозир дунёда киш, шунинг учун ёмгир ёгдириш керак, деб айтди.

Булутлар кичкина камалак айтганига ишониб ёмгир ёга бошлади. Бироз вакт утгач, дунёда камалак пайдо булди. Бирок, одамларнинг жуда кайгули еканини куриб, камалак ёмгирига карамай, нега бунчалик гамгинликларини тушунолмади. Бироздан кейин осмон шохи кичкина камалакни ёнига чакирди.

– Сиз ёлгон гапириб, булутларни алдадингиз, камалак, ва ёзда ёмгир ёгдирди. Aммо одамлар бу кутилмаган ёмгир туфайли жуда огир ахволга тушиб колишди. Килган ишинг учун жазо бор”, деди у. Кичкина камалак ешитганидан жуда хафа булса хам, у килганига пушаймон булди, лекин афсуски, бошка хеч нарса кила олмади.

Осмон шохи жажжи камалакка жазо сифатида бутун киш ер юзида ёмгир ёгганидан кейин ташкарига чиколмаслигини айтди. Жазосини эшитиб, жажжи камалак баттар хафа булган булса-да, килмиши узи истамаган салбий холатларни келтириб чикаришини билди ва хеч кандай эътирозсиз уйига кетди. Киш буйи дунёни кура олмаган жажжи камалак енди хеч кимга ёлгон гапирмаслиги кераклигини тушунди ва жазо муддати тугагунча уйда яхши утирди.

Хаккимизда

Яна маълумот

scale_1200-1

Кунгил айниши сабаблари

КУНГИЛ АЙНИШ ВА ИЧ КЕТИШ САБАБЛАРИ   Овкат хазм килиш тизимингиз безовта булганда ёки соглигингизга зарар …