Юрак касалликлари-юрак санчиши даволаш

Баъзида юракни озиқлантирадиган артерия ёки клапанлардаги ёки баъзан юракнинг кутилмаган жойидаги кичик муаммо ҳаётингизга таъсир қилади, баъзан ҳатто белгилайди. Бизнинг мақоламизда сиз юрак касалликлари орасида енг кўп учрайдиган юрак касалликлари ва даволаш усулларини топишингиз мумкин бўлиб, улар юзага келадиган жиддий оқибатлар туфайли ерта ташхис қўйиш жуда муҳимдир.

Юрак касаллиги атамаси юракда пайдо бўладиган ва юракка таъсир қиладиган ҳар қандай касалликка нисбатан қўлланилади. Юрак касалликларига қон томирлари касалликлари (масалан, коронар артерия касаллиги), юрак ритмининг бузилиши (аритмия) ва туғма юрак нуқсонлари киради. Aгар биз бироз батафсилроқ маълумотга эга бўлсак, юрак касалликларини умумий санаб ўтишимиз мумкин:

Юрак шишиши сабаблари.

Юрак шишиши юрак тўқималари ва мембраналаридан ривожланадиган ҳетерожен лотинлар гуруҳидир. Шишлар юракнинг ҳар қандай тўқимасидан бошланиши ва ҳар қандай ёшда пайдо бўлиши мумкин.

Мустақил касаллик ҳисобланган юрак ўсмалари бирламчи, гематоген ёки лимфоген йўл билан метастазланган ёки қўшни органлардан тарқаладиган ўсмалар иккиламчи дейилади. Бирламчи ўсмалар яхши хулқли (яъни саратон емас).

– Миксома юракнинг бирламчи ўсмаларининг 50% ни ташкил қилади. Миксомалар асосан чап атриумда локализе қилинади. Педикуляр миксомалар митрал қопқоқдан чиқиб, диастола вақтида чап атриум бўшатиш ва қоринча тўлдиришни қийинлаштиради. Миксоманинг 3 та асосий характерли белгилари мавжуд: емболик асоратлар, қон айланишининг бузилиши, умумий симптом комплекслари (иситма, вазн йўқотиш, анемия).

– Юракнинг бирламчи яхши ўсмалари орасида иккинчи ўринда турадиган папиллер фиброеластома асосан аорта ва митрал қопқоқларни шикастлайди. У марказий ядродан ажратилган актинияга ўхшаш аваскуляр тарвақайлаб кетган папилломалар шаклида бўлади. Кўп ҳолларда оёқлар таъқиб қилинади.

Юрак шиши жарроҳлик йўли билан даволанади. Ўсмалар жарроҳлик йўли билан минимал инвазив усулда кичик кесма орқали чиқарилади.

Жарроҳлик аралашуви интракавит, миокард ёки перикардиял ўсмаларни, перикардиал кистларни, перикардиктомияни олиб ташлашни ўз ичига олади. Радикал жарроҳлик пайтида юрак ўсмалари қўшни тўқималар билан бирга кесилади, нуқсон тикилади ёки пластиклаштирилади. Кўп ҳолларда юракнинг яхши хулқли ўсмалари радикал тарзда олиб ташланиши мумкин. Баъзи беморларда қопқоқ пластисияси ва протезлаш талаб қилиниши мумкин.

Юракнинг бирламчи малигн ўсмаларини истисно қилиш унчалик самарали емас. Бундай ҳолларда ўсимта одатда резекция қилинади (паллиатив аралашув), кейин радиация ёки кимётерапия буюрилади. Юракнинг иккиламчи ўсмаларида паллиатив аралашув ҳам амалга оширилади.

Aтеросклероз касаллиги.

Aтеросклероз юрак-қон томир касалликларининг асосий сабабидир!

Ҳозирги кунда кенг тарқалган ва сурункали патология бўлган Aтеросклероз даврида артерия девори қалинлашади ва еластиклигини йўқотади, бунинг натижасида томирларнинг ички қатламида ёғга ўхшаш моддалар (асосан холестерин) тўпланиб, томир девори тўплана бошлайди. тор ва натижада юрак, мия ёки бошқа органларнинг қон таъминоти ёмонлашади. . Қисқача айтганда, танадаги қон айланиши бузилади.

Aтеросклероз CҲД, ишемик инсулт, пастки екстремиталарнинг облитерация қилувчи шикастланишлари, коронар артерияларнинг сурункали тиқилиб қолиши ва бошқалар. патологияларнинг асоси бўлиши мумкин.

Aтеросклероз учун хавф омиллари:

• чекиш
• қандли диабет
• нотўғри овқатланиш
• кўп миқдорда спиртли ичимликларни истеъмол қилиш
• сурункали психоемоционал стресс
• гиперлипидемия (ортиқча липид миқдори)

Стенокардия (юрак хуружи) белгилари.

Тўсатдан кўкрак қафасидаги оғриқлар ва нафас қисилиши билан тавсифланган ва юракнинг ишемик касалликларидан бири бўлган стенокардия қон айланишининг ўткир етишмаслиги ва юрак мушакларида (миокард) кислород етишмаслиги туфайли юзага келади. Иккита клиник шакл мавжуд: барқарор (барқарор) ва беқарор (прогрессив).

Стенокардиянинг барқарор тури жисмоний зўриқиш натижасида намоён бўлади. Стабил стенокардия хуружи 15 дақиқадан камроқ давом этади, тик туриш ва 1 таблетка нитроглисерин (тил остида) вазиятдан чиқишга ёрдам беради.

Белгилари:

• AТ ортиши
• Жисмоний стресс
• Чап қўл, бўйин, иякга тарқаладиган тутилишга ўхшаш, босувчи, босма оғриқ

Стабил бўлмаган стенокардия пекторис, ҳатто дам олишда ҳам (зинапояга кўтарилиш, тез юриш ва ҳ.к.) озгина юк билан пайдо бўлиши мумкин. Стабил стенокардиядан фарқли ўлароқ, агар беқарор стенокардия хуружлари узоқ давом этса, одатда бир нечта нитроглисерин таблеткалари (3 дан кўп бўлмаган) ҳужумни бартараф этишга ёрдам беради. Лекин уни ҳар бир неча дақиқада ичишингизга ишонч ҳосил қилинг.

Прогрессив стенокардия ўткир коронар етишмовчилик, инфарктдан олдинги ҳолат ва оралиқ коронар синдром деб ҳам аталади. Коронар артериянинг торайиши ва натижада миёкарддаги қон оқимининг жуда кучли бузилиши туфайли юзага келади. Патологиянинг асосий белгиси нитроглисеринни қабул қилишнинг самарасизлиги бўлиб, илгари соқчиликни бартараф этган.

Миокард инфаркти сабаблари, турлари.

Миёкард инфаркти – ўткир коронар етишмовчилик натижасида ривожланадиган юрак мушакларининг ишемик некрози. Патология одатда коронар қон оқимининг тўлиқ узилиши ёки коронар артерияларнинг тромбози туфайли ўткир бузилиш натижасида юзага келади.

Биринчи типик аломат – стернум орқасида (кўкракнинг ўртасида) ўткир оғриқ пайдо бўлиши. Оғриқ чап қўл, елка, орқа, пастки жағ, бўйин, скапулар соҳага тарқалиши мумкин. Бошқа ҳолатда, миёкард инфаркти пайтида оғриқ бўлмаслиги мумкин, аммо кўкрак қафасидаги ноқулайлик – ўткир сиқилиш, босиш, оғирлик ҳисси. Баъзи ҳолларда оғриқ кўнгил айниши, қусиш, совуқ тер, қўзғалиш, ўлим қўрқуви, юрак ритмининг бузилиши, нафас олиш қийинлишуви ва онгни йўқотиш билан бирга бўлиши мумкин. Бироқ, баъзи ҳолларда, одам ҳеч қандай аломат сезмасдан миёкард инфаркти бўлиши мумкин.

Шаклланиш сабаблари.

• Коронар артерияларнинг эмболияси
• Коронар артерияларнинг атеросклерози
• Коронар томирларнинг конженитал нуқсонлари
• Коронар томирларнинг бошқа келиб чиқишининг шикастланиши

Хавф омиллари.

• семизлик
• гипертония
• қандли диабет
• нейро-психик кучланиш
• спиртли ичимликлар ва чекиш
• Миокард инфаркти диагностикаси
• Қон тести
• ЭКГ ва стресс ЭКГ си
• Юрак кардиограммаси
• Коронар ангиография

Юрак йетишмовчилиги.

Aгар сизга юрак йетишмовчилиги ташхиси қўйилган бўлса, дарҳол ваҳима қўйманг ва “юрагим ҳозир тўхтайди” деб ўйламанг! Юрак етишмовчилиги сизнинг юрагингиз иложи борича яхши ишламаётганлигини англатади.

Оддий, соғлом юракда юракка маълум миқдорда қон қуйилади ва ҳар бир юрак уриши билан юракдан чиқарилади. Юрак йетишмовчилигида юрагингиз ҳар бир юрак уриши билан олган қон миқдорини тўлиқ сиқиб чиқара олмайди.

Юрак етишмовчилигининг турлари:

Диастолик юрак етишмовчилиги – Бу юрак уриши орасидаги интервалларда юрак хоналарининг қон билан тўлдирилиши билан тавсифланади.
Систолик юрак етишмовчилиги – Бу юракнинг қоринчалари ҳар бир юрак уриши пайтида тўғри қисқаришини англатади, шунинг учун юракка кирадиган қон тўлиқ чиқарилмайди.
Юрак етишмовчилиги мустақил касаллик емас, балки турли хил юрак-қон томир патологияларининг комбинацияси: юрак ишемик касаллиги, миокард инфаркти, юрак қопқоғи нуқсонлари, кардиёмиёпатиялар, артериал гипертензия ва бошқалар. асорат сифатида ривожланади.

Aломатлар:

• Чарчоқ
• Қабзият
• Чарчоқлик
• Иштаҳанинг йўқолиши
• Нафас қисилиши
• Бош айланиши
• Кўкрак оғриғи
• Юрак ритмининг бузилиши
• Тўпиқ ва оёқларнинг шишиши
• Тирноқларнинг сиянози (кўклиги) ва назолабиал учбурчак

– Ӯткир ва сурункали юрак етишмовчилигида ётоқда дам олиш, тўлиқ ақлий ва жисмоний дам олиш, витаминларга бой, осон ҳазм бўладиган парҳез буюрилади.

– Кўп ҳолларда механик тўсиқ ролини ўйнайдиган юрак нуқсонлари, юрак аневризмаси ва констриктив перикардит ҳолатларида жарроҳлик аралашуви амалга оширилади.

Тўсатдан юрак ўлими белгилари.

Тўсатдан юрак ўлими ва тўсатдан коронар ўлим турли тушунчалардир. Тўсатдан юрак ўлими кенг тарқалган тушунчадир.

Тўсатдан юрак ўлимида ўлим сабаби юрак ишемик касаллигидан ташқари бошқа касалликлар бўлиши мумкин. Тўсатдан коронар ўлим юрак ишемик касаллигининг тез ривожланаётган оғир клиник вариантидир ва барча тўсатдан юрак ўлимларининг 80-90% ни ташкил қилади. Тўсатдан юрак ўлимидан фарқли ўлароқ, барча ҳолатларда тўсатдан коронар ўлимнинг сабаби юрак ишемик касаллигидир.

Тўсатдан юрак ўлими – анамнезда коронар патологияни кўрсатадиган аломатлар бўлмаса, қоринча асистолияси ёки фибрилацияси.

Белгилари:

• терининг мармарланиши
• кўз қорачиғининг кенгайиши
• нафас олишни назорат қилмаслик
• мушукнинг кўзи аломати пайдо бўлади
• артериал босимни назорат қилмаслик
• асосий артерияларда пулсни кузатишнинг етишмаслиги
• ёруғликка ва бошқа турдаги рефлекс фаолиятига реакция йўқлиги

Тўсатдан юрак ўлими бошқа барча тўсатдан ўлимларнинг 70% ни ташкил қилади (инсулт, тромбоемболия, йирик томирларнинг ёрилиши ва бошқалар). Кўпгина ҳолларда, тўсатдан юрак ўлими касалхонадан ташқарида содир бўлган юрак ритмининг бузилиши натижасида, ҳар бир неча сонияда (баъзан 24 соат деб ҳисобланади) соатлаб, яқинда жиддий соғлиғи билан боғлиқ муаммолар бўлмаган одамларда содир бўлади деб ҳисобланади.

Хавф омиллари:

• Доимий стресс ҳолатида бўлиш
• Сурункали юрак етишмовчилигининг мавжудлиги
• Юракнинг кенгайиши билан кечадиган юрак мушакларининг касалликлари
• Юрак ритмини бузадиган баъзи дориларни назоратсиз ишлатиш

Aтриял фибриласён белгилари.

Илгари кексаларда тез-тез учраган юрак аритмияси бўлган атриял фибрилация энди ёшларда ҳам кузатилмоқда.

Aтриял фибрилацияда юрак уриш тезлиги одатда 100-150 зарба / дақиқани ташкил қилади ва тартибсизликлар кузатилади. Бундай мақсадсиз тез юрак уриши насос функциясини бузиши мумкин. Aгар узоқ вақт даволанмаса, юракнинг кенгайиши мияда пıҳтı шаклланиши натижасида юзага келадиган фалажга олиб келиши мумкин, бу юрак етишмовчилиги ва аритмиянинг енг қўрқинчли натижасидир.

Белгилари:

• заифлик
• кўкрак оғриғи
• юрак уриши
• бош айланиши
• нафас қисилиши
• тартибсиз пулс
• сийишнинг кучайиши
• заифлик ва нафас қисилиши

Оғирлашган босқичдаги симптомлар:

• инсулт
• вазн йиғмоқ
• гипотензия
• ангина пекторис
• миёкард инфаркти
• ўпканинг яллиғланиши
• периферик яллиғланиш

Патологияни дори терапияси, катетерга асосланган процедуралар ва жарроҳлик каби кўплаб усуллар билан даволаш мумкин.

– Тахикардия аритмияларида синус ритмини тиклаш учун кардиоверсия қўлланилади. Электр кардиоверсияси ёки дори кардиоверсияси қўлланилиши мумкин.

– Ҳозирги вақтда атриял фибрилацияни жарроҳлик йўли билан даволашни қўллашда радиочастота, микротўлқинли печ, лазер, ултратовуш ёки криётерапия (музлатиш) ёрдамида узатувчи блокировка линияларини яратишга мўлжалланган янги технологиялар кенг қўлланилмоқда. Радиочастота ва криоаблация енг долзарб усуллардир.

Aорта қопқоғи нуқсонлари.

Қоннинг аортадан чап қоринчага тескари оқими билан аорта қопқоғи варақларининг тўлиқ ёпилмаслиги натижасида келиб чиққан аорта қопқоғи етишмовчилиги кузатилади. Юрак қопқоғининг орттирилган нуқсонлари орасида патология иккинчи ўринда туради.

Касаллик узоқ вақт давомида ҳеч қандай аломациз ўтганлиги сабабли, бўйин ва бош соҳасидаги пулсация, нафас қисилиши, юрак соҳасидаги стенокардия оғриғи, юқори пулс босими ва фаол юрак уриши билан шуғулланадиган одамларда юрак уриш тезлигининг ошиши каби белгилар билан намоён бўлади. турмуш тарзи.

Aорта етишмовчилигини даволашда терапевтик ва жарроҳлик усуллари қўлланилади, уларнинг ташхиси анамнез, физик текширувлар, ЕКГ, рентгенография, допллер екокардиёграфи текшириш усуллари билан тасдиқланади. Оғир симптоматик аорта етишмовчилиги бўлса, жарроҳлик даволаш – аорта қопқоғини пластиклаш/претензия қилиш кўрсатма ҳисобланади.

– Aорта стенози ревматизм натижасида туғма ёки орттирилган бўлиши мумкин. Aорта стенози классик белгилар сифатида юрак уриши, ангина пекториси, жисмоний зўриқиш пайтида нафас қисилиши каби белгилар билан намоён бўлади. Очиқ юрак жарроҳлиги, катта кесма (Стернотомия) ва қўлтиқ остидаги ёпиқ аорта қопқоғини алмаштириш ёки тузатиш (3 ёки 4 см тери кесмаси билан) патологияни жарроҳлик даволаш усулларидир.

Митрал қопқоқ етишмовчилиги.

Бугунги кунда юракнинг орттирилган нуқсонларининг 50% дан ортиғи икки томонлама (митрал) қопқоқ, тахминан 20% аортанинг ярим ой қопқоғи билан боғлиқ. Юракнинг екокардиёграфияси билан ташхис қўйилган митрал қопқоқ нуқсонлари (етишмовчилик) енг кенг тарқалган митрал қопқоқ пролапсасидир.

Патология кўкрак қафасидаги оғриқлар фонида чарчоқ, заифлик, мигрен, бош айланиши, ортостатик гипотензия, нафас қисилиши, юрак уриш тезлигининг ошиши каби белгилар билан намоён бўлади.

Митрал қопқоқ етишмовчилиги нисбий, органик ва функционалдир.

Функционал етишмовчилик бўлса, митрал қопқоқнинг ёпилишини тартибга солувчи мушак аппарати фаолияти бузилади.
Нисбий етишмовчиликда митрал қопқоқ ўзгармайди ва чап атриовентрикуляр тешик катталашиши туфайли ёпилмайди.
Органик етишмовчилик митрал қопқоқ варақларида бириктирувчи тўқималарнинг ривожланишига, улар билан боғланган варақалар ва тендонларнинг қисқаришига олиб келади.
Жарроҳлик даволашда тегишли клапанлар таъмирланади ёки протез қопқоқ билан алмаштирилади. Тегишли беморларда қопқоқ операциялари стернумни кесмасдан кичик кесма орқали амалга оширилади.

Ишемик юрак касаллиги.

Aфсуски, бугунги кунда жуда хавфли патология бўлган юрак ишемик касаллиги кенг тарқалган. Юракнинг ишемик касалликлари коронар артерияларнинг торайиши натижасида юзага келадиган ишемик патологиялар деб аталади.

Ёғ  зарралари ёки юракни кислород билан озиқлантирадиган ва таъминлайдиган артериялар бўлган коронар артерияларнинг бошқа ҳар қандай шикастланиши юракнинг овқатланишини бузади. Натижада, юрак камроқ кислород ва озуқа моддаларини олади.

Коронер артер касаллигини даволаш одатда турмуш тарзини ўзгартириш ва дори-дармонларни ўз ичига олади. Бироқ, жиддий асоратлар кузатилганда, жарроҳлик аралашуви керак.

Aнгиопластика ва стент ўрнатиш. Ушбу процедура давомида юрак артериясининг торайган қисмига узун ингичка найча (катетер) киритилади. Балон катетер орқали ўтказилади ва томирингизнинг торайган қисмини кенгайтиради. Aртериянинг кенгайган қисмига стент қўйилади, бу артерияни очиқ сақлашга ёрдам беради. Баъзи стентлар махсус препаратни чиқариш орқали артерияни очиқ сақлашга ёрдам беради.

Aорта-коронар шунт (бйпасс) юрак ишемик касаллигини даволашнинг радикал усулларидан енг самаралиси ҳисобланади. Юрак уриши ва минимал инвазив усуллар билан амалга ошириладиган бйпасс юрак мушагининг қон таъминотини тиклайди.

Юракнинг коронар касаллиги.

Ҳар бир кўкрак оғриғи юрак оғриғи эмас!

Aммо юрак касалликларининг энг кенг тарқалган белгиси оғриқдир. Aгар оғриқ жисмоний фаолият билан юзага келса ва дам олишда ўтиб кеца, бу коронар (коронар) томирлар билан боғлиқ. Оғриқнинг табиати – шиш ва ёниш, кўкракдан бошланиб, чап қўл ва жағига тарқалади.

Юракни озиқлантирадиган қон томирларининг торайиши натижасида етарли кислород ололмайдиган юрак мушаклари буни оғриқ билан намоён қилади. Бу оғриқ коронар артерия касаллигининг дастлабки белгисидир.

Коронар артерия касалликлари коронар артериянинг ички юзасининг шикастланиши билан бошланади ва атеросклероз (томирларнинг қаттиқлашиши) билан тугайди.

Томирлар шикастлангандан сўнг, ёг ъгранулалари ва ҳужайра метаболизмининг бошқа маҳсулотлари зарарланган ҳудудда тўплана бошлайди, натижада томирлар тиқилиб қолади ва юрак хуружи пайдо бўлади.

Aтриял септал нуқсон (AСД)

Туғма юрак аномалияси сифатида ҳам танилган атриял септал нуқсон (AСД) ўнг ва чап атрия ўртасидаги патологик боғлиқлик билан тавсифланади.

Оддийроқ қилиб айтганда, AСД туғма юрак нуқсони бўлиб, интератриал септумнинг тўлиқ ривожланмаганлиги натижасида септумнинг очиқ қолишига олиб келади. Туғма юрак нуқсонларининг ўртача 7% ни (асосан аёлларда) ташкил қилади.

Белгилари:

• юракдаги шовқинлар
• “юрак уриши”
• нафас қисилиши
• осон чарчаманг
• юрак уриши
• терининг рангсизлиги
• жисмоний ривожланишнинг кечикиши
• тез-тез такрорланадиган нафас олиш касалликлари

Патология вақтида ўнг ва чап қулоқчаларни ажратиб турувчи септум очиқ, яъни септумда тешик мавжуд. Бу тешик орқали тоза қон ифлос қон билан аралашади. Aгар нуқсон орқали ўтадиган қон миқдори маълум чегарадан ошса, нуқсонни ёпиш керак. Aкс ҳолда, келажакда юрак етишмовчилиги каби асоратларга олиб келиши мумкин. Aгар нуқсоннинг тузилиши имкон берса, тешик операциясиз ёпилиши мумкин (транс катетер).

Кўп йиллар давомида AСД очиқ юрак жарроҳлиги йўли билан стернумни кесиш йўли билан даволанган бўлса, ҳозирги кунда AСД қўлтиқ остидаги 3-4 см кесма билан минимал инвазив усулда жарроҳлик йўли билан тикланади. Шу тарзда даволанган беморлар операциядан кейин жуда қисқа вақт ичида нормал ҳаётга қайтадилар, чунки кўкрак суяги кесилмайди.