Пазанда – Pazanda Ҳархела маълумотлар
Инсоннинг асаб тизими 2 ёшга келиб мустаҳкамланади ва келажакда инсоннинг стрессга чидамлилигининг пойдевори шу ёшга қадар қўйилади.
Миянинг ташвиш билан боғлиқ дастурлари ва чақалоқнинг асаб тизимининг ўзини ўзи тинчлантириш қобилияти автоматик ички регулятор томонидан бошқарилади.
Aтрофда содир бўлаётган нарсалардан қўрқиш туғилишдан 2 ёшгача бўлган болага хосдир. Ухлаётганда ҳам бола уйғониши ва қўрқувдан йиғлаши мумкин.
Совуқ, ёлғизлик, очлик, товушлар – болада қўрқув ҳосил қилади. Бу дунёни хавфли қилиш учун боланинг миясига дастур ёзилади. Она бу дастурни ёзмаслик учун жавобгардир.
Бола фақат онасининг қўлида, тегиниш ва овоз билан тинчланиши мумкин. Шунинг учун она боланинг ҳис-туйғуларига мос келиши керак. У чақалоқни ўз вақтида ва тўғри тинчлантириши ва боланинг асаб тизимини мустаҳкамлаш ва стрессга чидамлиликда рол ўйнайдиган пешонанинг шаклланиши учун дунёга мослашиши керак.
Aгар сиз стрессга чидамли, хотиржам, қулай одамни кўрсангиз, унинг ҳаётининг дастлабки 2 йили муваффақиятли ўтганини билинг. Унинг ҳис-туйғулари тўғри шаклланган, муҳит тинч, онаси яқин еди ва натижада парасемпатик асаб тизими жуда яхши ривожланган.
Она нима қилиши керак?
Ҳар қандай сабабга кўра, чақалоқ ноқулайлик, қўрқув ҳис қилади, йиғлайди ва ҳар қандай сигнал беради. Бу вақтда она чақалоққа яқинлашиб, уриши, сўкиши, бақириши, оғзини ёпиши, асабийлашган ҳолда силкитиши ёки йиғлаб тинчланишини кутиши керак эмас, бир сўз билан айтганда, у мусиқа билан ҳеч қандай хавф кутмаслиги ҳақида сигнал бериши керак. , ниннилар ёки оддийгина жим тегинишлар.
Ҳамма нарса яхши, онангиз билан сиз хавфсизсиз, ҳеч қандай қўрқинчли нарса йўқ, бола ҳис-туйғуларга бардош бериши керак. Бу вақтда парасемпатик асаб тизими тинчланади, стресс омили камаяди, боланинг пешонаси тўғри ривожланади. Бундай бола 10, 20, 30 ёшида шундай стрессли вазиятга тушиб улғайганида, бу тизим автоматик равишда тез ёрдам машинаси сифатида ташвиш ва ҳушёрликни ўчириб қўяди.
Шундай қилиб, инсоннинг ташвишли, қўрқоқ, ташвишли ёки невротик еканлиги чақалоқлик даврида аниқланади, бу ерда бола бўлган муҳит, оила ва она рол ўйнайди.
Қадимда хотин-қизлар гўдакни икки ёшга тўлгунга қадар боғлаб, теримга чиққанда ҳам икки ёшга тўлгунича емизиб, қучоқлаб ётқизиб қўйишган. Бу тўғри йўл.
Бу нуқталар ўсаётган боланинг асаб тизимини мустаҳкамлаш учун муҳимдир. Бундай болалар онгсиз равишда дунёга ишончи кучайиб, асаблари кучайиб, улғайгач, ҳар бир майда нарсадан қўрқмаслиги, хафа бўлмаслиги, неврозга чалинмаслиги ҳақида ёзади.
