Пазанда – Pazanda Ҳархела маълумотлар
Зарчава нима тарикҳи
Зарчаванинг тарикҳий ватани Ҳиндистоннинг жануби-шарқий қисмидир. Бу ўсимликнинг илдизи машҳур карри зираворининг асосий таркибий қисми бўлиб, у нафақат идишга нафақат ўткир там ва ўзига кҳос ҳид, балки ёқимли сариқ ранг беради.
Қадим замонларда ҳам зердеçал пиширилган идишларнинг сақлаш муддатини узайтириши аниқланган. Қўлқоплар, металл ва ёғоч ҳам олтин рангдаги ўсимлик билан бўялган.
Зарчаванинг барча афзалликларини қадрлаб, одамлар уни қиммат зафароннинг арзон ўрнини босувчи восита сифатида ишлатишни бошладилар.
Зарчава ҳали ҳам сариёг , маргарин, пишлоқлар, турли кҳил идишлар ва дори-дармонларни ишлаб чиқаришда қўлланилади.
Зарчаванинг фойдалари
Зарчава таркибида ефир мойлари ва куркумин (сариқ бўёқ) мавжуд. Ўсимлик фосфор, темир, ёд, калсий, кҳолин, шунингдек, Б (Б1, Б2, Б5), К ва К витаминлари гуруҳига бой.
Зарчава организмдан токсинлар ва зарарли моддаларни олиб ташлайди, чунки унинг таркибида еркин радикалларни “ўлдирадиган” антиоксидантлар мавжуд.
Олимларнинг фикрича, карри зираворлари Алгеймер касаллигига фойдали тасир кўрсатади, танадан ортиқча сувни олиб ташлайди ва артритда шишишни камайтиради. Зарчава шунингдек саратон ҳужайраларини блоклайди, кўкрак саратонини олдини олади.
Зарчаванинг ўткир тами вируслар ва ёмон бактериялар билан курашишга ёрдам беради, шунинг учун зираворлар барча турдаги яллиғланишлар учун фойдалидир. Зарчава овқат ҳазм қилиш тизимини, буйраклар ва ўт пуфагини нормаллантиради. Иштаҳани якҳшилайди.
Зарчаванинг зарари
Умуман олганда, зарчава зарарсиздир. Уни қўллашга қарши кўрсатма бўлиши мумкин бўлган ягона нарса – бу индивидуал интолеранс. СҲунинг учун, агар сизда иссиқ зираворларга аллергиянгиз бўлса, сизда зарчавага ҳам реаксия бўлиши мумкин.
Тиббиётда қўлланилиши
Зарчава сафро ва меда ширасининг ишлаб чиқарилишига ёрдам беради, шунинг учун у жигар, буйраклар ва ўт пуфаги касалликлари учун фойдалидир.
– Зарчавадаги енг қимматли нарса куркуминдир. Ушбу модда антиоксидант тасирга ега, у еркин радикаллар билан курашади. СҲунингдек, юрак-қон томир касалликлари ва саратон касаллигидан ҳимоя қилади. Зарчава саратон касаллигини даволашда ишлатилиши ҳақида ҳам тадқиқотлар мавжуд. Кҳусусан, меланома ва унинг кимётерапияси билан. У кимётерапиянинг зарарли тасирини зарарсизлантиришга қодир. Бу табиий антибиотик сифатида жуда якҳши ишлайди, патоген флоранинг ўсишига тўсқинлик қилади. Яллиғланишга қарши кҳусусиятларга ега. Зарчава Алгеймер касаллиги, кўп склероз ва сенил деманс ривожланишига тўсқинлик қилиши кўрсатилган. Ушбу зиравордан фойдаланиш деярли барча ички органларнинг ишига тасир қилади. У организмни токсинлардан мукаммал тозалайди, жигар фаолиятига якҳши тасир қилади, – дейди нутритионист Елена Соломатина, тиббиёт фанлари номзоди.
Овкатларда кулланиши
Кори гўштли идишлар, сабзавот, балиқ, шўрвалар, омлет ва сослар билан сепилади. Зарчава товуқ булёнини бой қилади, юмшоқ тамни олиб ташлайди.
Зарчав билан сарик сут
Аюрведа ичимлиги ёшликни узайтиради ва тананинг ички органлари фаолиятини нормаллантиради. СҲамоллаш ва ёмон кайфият билан ёрдам беради. Сутни ерталаб оч қоринга ёки кечқурун ётишдан олдин ичиш тавсия етилади. Ичимликни музлатгичда сақланг.
Сут – 1 стакан
сув – 50 милилитр
Ҳиндистон ёнғоғи ёғи – 1 чой қошиқ
Зарчава – 1 чой қошиқ
Асал – 1 чой қошиқ
Сувни оловга қўйинг. У қайнаётганда, бир қошиқ зарчава қўшинг. 5-7 дақиқа давомида пиширинг. Аралашга бир стакан сут ва сариёг қўшинг. Бир неча дақиқа оловда туринг. Ичимлик совиганида, унда асални еритиб юборинг.
