Главная / Маданият / Асаб касалликлари белгилари даволаш

Асаб касалликлари белгилари даволаш

Барча касалликлар асабдан келиб чиқади. Ушбу ҳазил тахтасида жуда кўп ҳақиқат бор, чунки кўпчилик касалликлар асаб тизими билан боғлиқ.

6f7b00dcc8d97bc248ae7c926bd3040c

Туғилгандан то қариликгача бизнинг танамиз носоғлом турмуш тарзи, стресс ва атроф-муҳит таъсиридан зарар етказувчи омилларни тўплайди. Aсаб тизими бунга реаксияга киришади, салбий таъсирни қоплашга ҳаракат қилади. Aммо танамизнинг имкониятлари чексиз емас ва йиллар давомида тана ёшланмайди. Шундай қилиб, инсон ёши қанчалик катта бўлса, неврологик касалликлар еҳтимоли шунчалик юқори бўлади.

Aсаб тизимининг патологик ҳолатини уч гуруҳга бўлиш мумкин:

  1. марказий асаб тизимига таъсир қилувчи касалликлар гуруҳи
  2. периферик асаб тизимига таъсир қилувчи касалликлар гуруҳи
  3. марказий ва периферик асаб тизимларини ўз ичига олган касалликлар гуруҳи.

Aлбатта, беморлар бошқаларга қараганда тез-тез неврологга мурожаат қиладиган касалликлар ва аломатлар мавжуд. Улар муҳокама қилинади.

Aсаб тизимининг патологик ҳолатининг енг даҳшатли тоифаларидан бири бу мия томирлари билан боғлиқ. Ўткир сереброваскуляр авария (қон томир), қоида тариқасида, мия фаолиятининг қайтарилмас бузилишига ва ногиронликка олиб келади. Қон томирлари ишемик (енг кенг тарқалган) ва геморрагик бўлинади. Ишемик инсултнинг сабаблари сиқилиш ёки тромбоз туфайли қон томирларининг тиқилиб қолиши ҳисобланади. Геморрагик инсулт – аневризманинг парчаланиши ёки томирнинг ёрилиши туфайли мияда қон кетиши. Қон томирлари дарҳол касалхонага ётқизишни талаб қилади. Шунга ўхшаш аломатлар вақтинчалик ишемик ҳужум (ТИA) – вақтинчалик ишемик сереброваскуляр авария туфайли юзага келиши мумкин. Бундай расм билан (даволаш фонида) аломатлар бир кун ичида тўхтайди.

Сереброваскуляр аварияга олиб келадиган хавф омиллари қуйидагилардир: артериал гипертензия, коронер юрак касаллиги, юрак аритми,
диабет, семизлик, юқори холестерин, қон ивишининг бузилиши, қон томир касалликлари, чекиш, спиртли ичимликлар ва бошқалар.

Инсулт билан юзага келадиган аломатлар:

юзнинг ассиметрияси, нутқнинг бузилиши, бир томондан оёқ-қўлларнинг заифлиги ва кучини йўқотиши, кўришнинг бузилиши, юз ва оёқ-қўлларнинг сезгирлиги (қўшилиб кетиш), координациянинг бузилиши (беқарорлик), бош айланиши, қусиш, онгни йўқотиш.

Қанчалик тез инсулт билан касалланган бемор касалхонага ётса ва даволанишни бошласа, ўлимдан қочиш ва асаб тизимининг функцияларида қайтарилмас ўзгаришларни камайтириш еҳтимоли шунчалик юқори бўлади. Миянинг ўткир қон айланишининг бузилишидан ташқари, кўпинча мия томирларининг сурункали дисфункцияси мавжуд бўлиб, одатда атеросклеротик етиологияли бўлиб, у турли даражадаги хотира бузилиши, ақл, хулқ-атвор, вегетатив белгиларнинг ўзгариши, кординация бузилиши ва бошқалар билан намоён бўлади.

Инсутдан ташқари, асаб тизимининг кўплаб жиддий касалликлари, масалан, епилепсия мавжуд. Епилепсия – бу марказий асаб тизимининг сурункали касаллиги бўлиб, онгнинг бузилиши ёки ўзгариши, мушакларнинг конвулсив (тоник, клоник) кучланиши ёки мушак тонусининг пароксисмал йўқолиши билан намоён бўлади. Туғилишнинг сабаблари қуйидагилар бўлиши мумкин: туғилиш вақтида боланинг миясига зарар етказиш, ирсий касалликлар, мия шиши, марказий асаб тизимининг травматик ёки метаболик шикастланиши. Епилептик тутқаноқларнинг морфологияси хилма-хилдир. Епилептик тутилишларни умумий (бутун мияга тарқалган) ва фокал (миянинг бир ёки бир нечта соҳалари билан чекланган) га бўлиш одатий ҳолдир. Ўз навбатида, умумлаштирилганларга қуйидагилар киради:

  1. Тўсатдан онгни йўқотиш, тушиш, аввал тана ва оёқ-қўлларнинг мушакларида тоник кучланиш, сўнгра мушакларнинг клоник конвулсив қисқариши, беихтиёр сийиш, тилни тишлаш, янада чалкашлик билан намоён бўладиган умумий конвулсив ҳужум.
  2. Миёклоник ҳужум муайян мушак гуруҳларининг кескин қисқа қисқариши билан намоён бўлади.
  3. Йўқлиги. Бу қисқа муддатли онгни йўқотиш билан намоён бўладиган ҳужум, аммо йиқилишсиз ва конвулсив касıлмаларсиз. Бемор тўсатдан музлайди, бошланган фаолиятни тўхтатади, нутқ тўхтайди. Ҳужум тўхтатилгач, нутқ ва фаолият давом етади.

Фокал приступларга булар киради.

Онг даражасининг йўқолиши ёки ўзгариши билан фокал епилептик тутилиш. Қоидага кўра, фокал епилептик тутилиш билан бир оёқ-қўл ёки мушак гуруҳида мажбурий тоник кучланиш пайдо бўлади (қўл-оёқнинг мажбурий ҳаракати ёки бошнинг, кўзнинг айланиши).

Конвулсив кўринишлар билан онгни ўзгартирмасдан фокал тутилиш.

Сезувчанликнинг ўзгариши, галлюцинациялар (таъм, ҳид билиш, ешитиш, кўриш), вегетатив кўринишлар, руҳий касалликлар билан намоён бўладиган онгни ўзгартирмасдан ва конвулсияларсиз фокусли тутилиш.

Ҳар бир епилептик тутилиш миянинг нормал фаолиятига салбий таъсир кўрсатади. Шунинг учун епилепсияни даволаш керак. Замонавий антиконвулсант препаратлар жуда самарали ва минимал ён таъсирга ега. Епилепсия диагностикаси учун текширувлар ўтказилади: електроенсефалография (ЕЕГ), видео ЕЕГ мониторинги, магнит-резонанс томография.

Марказий асаб тизимининг касалликларидан ташқари, кўпинча невролог периферик нервларнинг шикастланиш белгилари билан даволанади. Неврит – периферик асабнинг яллиғланиши (юқумли, травматик, токсик, қон томир етиологияси). Кўпинча беморлар юз неврити, тригеминал неврит, сиятик асаб неврити, радикулопатия, қовурғалараро невралгия ва бошқалар билан келади Неврит белгилари: ҳиссий бузилиш, оғриқ, восита бузилишлари (парезлар), трофик касалликлар, вегетатив кўринишлар. Невритни даволаш учун стероид бўлмаган яллиғланишга қарши дорилар, Б витаминлари, физиотерапия, массаж ва акупунктур қўлланилади. Қийин ҳолатларда даволаниш учун гормонал дорилар буюрилади.

Неврологга ташриф буюришнинг енг кенг тарқалган сабаби – бош оғриғи.

Бош оғриғининг сабаблари жуда кўп. Ўчокли бир томондан бош оғриғи билан намоён бўлади, қусиш билан тугайди, бу еса йенгиллик келтиради. Ўчокли ҳужумдан олдин аура пайдо бўлиши мумкин – визуал ҳодисалар (кўриш бузилиши, милтиллаш, чақмоқ), ёқимсиз ҳис-туйғулар (фотофобия, овоздан қўрқиш, ҳидларга юқори сезувчанлик). Кейин оддий иш ёки дам олишга имкон бермайдиган кучли бош оғриғи ҳужуми келади. Бундай расмга аналжезиклар ёрдам бермайди. Махсус дори-дармонларни қабул қилиш керак.

Мигренга қўшимча равишда, бош суягининг бош териси мушакларининг доимий кучланиши туфайли юзага келадиган кучланиш бош оғриғи мавжуд. Қон томирларининг бош оғриғи мия томирларининг спазми, қон босими ортиши фонида пайдо бўлади. Мия шиши билан қон томирларининг сиқилиши ёки ликородинамик бузилишлар натижасида юзага келадиган бош оғриғи пайдо бўлади. Бошқа турдаги бош оғриғи каби.

Ушбу касалликларга қўшимча равишда, марказий асаб тизимининг шикастланишлари, туғма патологиялар, прогрессив демйелинация қилувчи касалликлар, миёпатиялар, полинейропатия, уйқу бузилиши, хотира бузилиши ва бошқалар каби кўплаб патологик шароитлар мавжуд.

 

Ҳаққимизда Barno Mir

Яна маълумот

salat-s-granatom-i-kuricej-1-768x576

Салатлар Янги йил учун

Сизнинг етиборингизга Янги йил дастуркҳони учун ўзига кҳос ва қизиқарли салат ресептини тақдим етамиз. Маҳсулотларнинг …