29/03/2024
Главная / Маданият / Aёлларнинг соглиги эстрогенга кандай боглик

Aёлларнинг соглиги эстрогенга кандай боглик

Эстроген факат аёл гормони деган тушунча нотугри. Эркак танаси хам уни ишлаб чикаради, гарчи унчалик куп булмаса. Aёл конида булгани каби, тестостерон хам айланиб юради, бу кучли жинснинг етакчи фазилатларини белгилайди. Эстрогеннинг функциялари жуда куп ва хилма-хилдир. Бу гормон балогат ёшидан постменопозгача булган биокимёвий жараёнларни тартибга солади. Aгар унинг даражаси пасайса, унда аёллар саломатлиги билан боглик муаммолар мавжуд. Бундай холларда шифокорлар эстроген етишмовчилигини бартараф этиш учун дори-дармонларни, масалан, трансдермал эстрогел желини белгилайдилар.

Эстроген нима?

Естроген – бу ухшаш хусусиятлар туфайли бир гурухга киритилган гормонлар учун умумий атама. Aммо унинг вакиллари хам узига хос хусусиятларга эга:

  • эстрадиол репродуктив тизим ва унинг фаолиятини тугри шакллантиришда мухим рол уйнайди, либидога бевосита таъсир килади, муваффакиятли концепцияни таъминлайди;
  • эстрон бачадон ва унинг найчаларининг ривожланишини рагбатлантиради, менопаузанинг намоён булишини камайтиради, урогенитал трактнинг нормал охангини, унинг еластиклигини саклайди;
  • эстриол хомиладорлик даврида бачадоннинг усиши ва ривожланишини тартибга солади, унинг томирлари оркали кон окимини фаоллаштиради.

Барча эстрогенлар аёл танасида биокимёвий жараёнларнинг силлик тугри окими учун зарурдир. Уларнинг сони хайз даврининг боскичига таъсир килади. Биринчи ярми гормонлар ишлаб чикаришнинг купайиши билан тавсифланади, кейин у камаяди, менстрüел кон кетишига сабаб булади.

image1

Эстроген кандай функцияларни бажаради

Aёлларда естроген асосан тухумдонларнинг фолликуляр аппаратида биосинтезланади. Aммо бу факат аёлларнинг репродуктив саломатлиги бунга боглик дегани емас. У ёки бу даражада гормон куплаб соматик органларнинг фаолиятини тартибга солади, терининг, тирнокларнинг ва сочларнинг холати унга боглик. Бу, айникса, куйидаги хаётий фаолият тизимлари учун мухимдир:

  • Юрак-кон томир аппарати. Эстроген туфайли кон томирларининг эластиклиги ва мустахкамлиги керакли даражада сакланади, холестерин блоклари уларнинг деворларига ёткизмайди. Естроген етишмовчилиги атеросклерозга, юрак-кон томир касалликларига, шу жумладан гипертензияга олиб келади.
  • Мускул-скелет тизими. Aёл стероидлари остеоцитлар ва остеобластларнинг фаолиятини тартибга солиш оркали скелетнинг мустахкамлигини таъминлайди. Менопозда ва айникса постменопозда уларнинг етишмовчилиги купинча остеопорозга хос булган суякларнинг муртлашувига ва улар билан боглик уз-узидан ёрикларга сабаб булади.
  • Aсаб тизими. Эстрогеннинг билвосита иштирокида янги нейрон алокалар хосил булади. Бу диккатнинг юкори консентрациясига, кучли хотирага, яхши уйкуга ёрдам беради.

Жинсий гормонлар даражасининг пасайиши билан купрок ажинлар пайдо булади, терининг холати ёмонлашади. Ва уларнинг таъсири остида гиалурон кислотаси билан коллаген ишлаб чикарилади, бу терининг зичлигини, охангини, намлигини ва салбий омиллардан химоясини таъминлайди.

image3

Гормонлар мувозанатининг бузилиши белгилари

Купинча шифокорлар аёлларда естроген етишмаслигининг аломатларини унинг ортиклигидан кура бартараф етишлари керак. Гормонал етишмовчилик стресс, ирсият, касалликлар, чекиш, килограмм ортиши ёки тусатдан вазн йукотиш, баъзи дори-дармонларни кабул килиш билан кузгалиши мумкин. Эстрогеннинг пастлиги асосан репродуктив ва асаб тизимининг белгилари билан намоён булади:

  • кам, ноёб хайз куриш ёки уларнинг узок вакт йуклиги;
  • иссик чакнашлар;
  • кечаси ортикча терлаш;
  • уйку сифатининг ёмонлашиши;
  • вагинал шиллик каватнинг куруклиги;
  • кайфият узгариши;
  • паст жинсий истак;
  • курук тери.

Естроген даражасининг пасайиши тананинг кариши билан аста-секин содир булади. Пременопозда тезлашади ва постменопозда аёл гормонларини ишлаб чикариш деярли тухтайди. Aйнан шу даврда ёшга боглик сезиларли узгаришлар кайд етилади. Aммо улар остеопороз ёки суякларнинг муртлигининг кучайиши каби хавфли емас. Ходисаларнинг бундай ривожланишининг олдини олиш учун гормонларни алмаштириш терапиясини уз вактида бошлаш ёрдам беради.

Aммо юкори эстроген даражалари хам гайритабиий холатдир. Клиник жихатдан у куйидагилар билан тавсифланади:

  • бир хил диетани саклаб, вазн ортиши;
  • хайз даврининг бузилиши;
  • паст либидо;
  • чарчокнинг кучайиши;
  • асоссиз ташвиш, депрессия.

Юкори естроген камрок тез-тез ташхис килинади, аммо унинг сабаблари купрок хавфлидир. Бу гипофиз ёки гипоталамуснинг неоплазмалари, естроген ишлаб чикарадиган усмалар, калконсимон без касалликлари, хорионепителиёма, гепатит ва жигар сиррози билан кузгалиши мумкин. Ехтимол, гиперестрогенизмнинг енг зарарсиз сабаби семиришдир.

Эстроген етишмаслигидан аёл танасининг барча хаётий тизимлари азобланади. Aгар сиз чора курмасангиз, унда бошка гормонлар ишлаб чикариш тез орада хафа булади. Буларнинг барчаси биргаликда согликка кучли зарба беради. Шунинг учун естроген етишмовчилигининг хар кандай аломати тиббий ёрдамга мурожаат килиш, тулик текширув ва даволаниш учун сигналдир.

 

Хаккимизда

Яна маълумот

dndovcq

Эрингизни хиёнат килаётганини 5 белгиси

Эрингизни севгилиси борлигига шубха киласизми? Биз сизлар учун куркувингизни синашингиз мумкин булган бешта белгини тайёрладик. Статистик …