Қушлар ҳақида қизиқарли малумотлар

Қушлар бизни ўраб олган. Дунёда улар бўлмаган мамлакат йўқ. Биз улар ҳақида тез -тез ўйламаймиз, чунки улар шунчалик танишки, кўз уларни сезмайди … Лекин беҳуда, чунки улар чиндан ҳам ҳайратланарли мавжудотлардир. Қуйида сиз қушлар ҳақидаги қизиқарли фактларни танлашингиз мумкин.

• Қушлар бутун қиталарда, бутун сайёрада яшайдилар. Улар ҳатто Антарктиданинг энг қийин жойларида ҳам учрайди (Антарктида ҳақидаги қизиқарли фактларни кўринг).
• Ҳозирги вақтда сайёрамизда ўн ярим мингдан ортиқ турли хил қушлар яшайди.
• Дунёдаги энг кичик қушлар – чумчуқлар, уларнинг айрим турларининг вазни 3 граммга яқин. Дунёдаги энг кичкина қуш – бу асаларичи, ўртача тана узунлиги беш ярим сантиметрга яқин.
• Африкалик туяқушларнинг вазни базан 150 кг га етади, учиб кетмайдиган қушларнинг айрим турлари эса 400 кг гача бўлган. Ҳозирги вақтда ер юзидаги қушларнинг энг йириги
• Африка туяқушидир. Бу қушларнинг ўсиши 2,7 метрга етади.
• Ер юзида яшайдиган енг кичик қушнинг вазни энг каттасидан 66000 баравар кам.
• Албатроснинг енг катта қанотлари бор – у уч ва чорак метрга етади.
• Ва йўқ бўлиб кетган Пелагорнис Сандерси қушларида қанотлари етти метрга етди, чунки олимлар бу жонзотларнинг қолдиқларидан аниқладилар. Бу жонзотлар сайёрамиз тарикҳидаги енг катта учувчи қушлар эди, дейиш учун барча асослар бор.
• Қушлар қандай тирик мавжудотлардан пайдо бўлганлиги ҳозирча номалум. Энг машҳур назариялардан бири динозаврлар ҳақидаги.
• Шимолий Америкадаги барча чумчуқлар 19 -асрда Ню -Ёркдаги Марказий паркда чиқарилган бу жуфт қушларнинг авлодларидир (чумчуқлар ҳақидаги қизиқарли фактларни кўринг).
• Бази қушлар ҳар куни ўз вазнининг чорак қисмини истемол қиладилар.
• Фақат қушларнинг патлари бор, бошқа замонавий ҳайвонларнинг ҳеч бирида.
  Қушларнинг битта ҳалқум эмас, иккитаси бор.
• Янги Каледония қарғаси энг ақлли қушлардан биридир. У озиқ -овқат олишга ёрдам берадиган доғаслама ўсимлик материалларидан асбоблар ясашни билади – масалан, дарахт пўстлоғи остидан ҳашаротларни олиб ташлайдиган илгакли асбоблар.
• Денгиз қушлари шўр денгиз сувини ичиши мумкин.
• Бойқушлар туклари туфайли мутлақо жим учишади.
• Бази қушлар тик турганларида ухлайдилар ва фламинголар, одатда, бир оёғида турганда ухлашлари мумкин.
• Йиртқич лочин, ўлжага шўнғиб, соатига 300 километрдан ошади.
• Кўчиб юрувчи қушлар бирон сабабга кўра ханжарда учадилар – бу тартиб ҳаво қаршилигини камайтиришга имкон беради.
• Африка туяқуши 70 км / соат тезликда югуриши мумкин.
• Қирғизларнинг кўриш қобилияти ниҳоятда юқори – бу қушлар бир километргача бўлган масофада сичқончани кўришга қодир.
• Ўрдаклар ва ғозлар совуқда юз даражагача совуққа бардош бера оларди, агар ер юзида бундай совуқлар умуман бўлмаганида.
• Австралияда яшайдиган қушқўнмас жуда мураккаб вокал аппаратига эга. Бу жонзотлар ҳар қандай товушларга тақлид қила оладилар, шу жумладан занжирбанд, одамларнинг йиғлаши ёки автомобил двигателининг овози.
• Орқага уча оладиган ягона қуш – бу калибр.
• Қушларнинг кўп турлари шўнғий олади, лекин сузадиган, лекин уча олмайдиган ягона қуш – пингвин. Аниқроғи, пингвинларнинг кўп сонли турлари.
• Бир пайтлар одам қўллаган биринчи қуш – ғоз.
• Қушларнинг деярли учдан икки қисми ёмғир ўрмонларида яшайди (қаранг ўрмон фактлари).
•  Ер юзидаги енг катта қуш уча олмайди. Бу мияси майда ва оёқлари жуда мушакли Африка туяқушидир. У тез югуради, базида баландлиги 2,7 метрга етади ва вазни 155 кг дан ошади. Аммо бир пайтлар Жанубий Америкада ундан ҳам катта учмайдиган қушлар – фороракос яшаган. Туяқушларга ўхшаш ўсиш билан улар бир яримдан икки баравар оғирроқ едилар ва ўта хавфли йиртқичлар едилар.
•  Барча замонавий қушларнинг танаси шундай қилиб яратилганки, улар орқага уча олмайди ёки бир жойда уча олмайди. Истисно – ҳар иккала турга мансуб қушлар, улар иккаласига ҳам қодир.
•  Саёҳатда ва жанубий қироллик албатрослари энг катта қанотлари билан фахрланиши мумкин, уларнинг қанотлари 3,5 метрга, базан еса бироз кўпроқ. Шу билан бирга, бу қушларнинг тана ўлчамлари нисбатан камтар, уларнинг вазни одатда 10 кг гача. Иккинчи ўринда қанотлари базан 3 метрдан ошадиган Анд кондорлари бор. Бундан ташқари, бу барча учувчи қушларнинг енг оғири бўлган кондорлар; катталар еркакларнинг вазни базан 15 кг гача.
•  Сайёрамизда мавжуд бўлган енг катта қушлар миллион йиллар олдин йўқ бўлиб кетган аргентавислар еди. Палеонтологларнинг хулосалари шуни кўрсатдики, уларнинг қанотлари 7 метрдан ошади, бу албатросдан икки баравар кўп. Ташқи томондан, Аргентавис, гўё улкан лайлакларга ўхшарди.
•  Қушларнинг суяклари одатда ичи бўш бўлади, шунинг учун скелет енгилроқ бўлади – бу уларнинг учиш қобилияти учун муҳим аҳамиятга эга. Аммо илон каби қушлар деярли 100% сув ҳаётини ўтказадилар ва суяклари зич ва қаттиқ, бўшлиқсиз. Қуруқликда улар фақат уялаш даврида танланади ва шунинг учун улар бутун умрларини сувда ўтказадилар. Улар ҳатто сув юзасида ухлайдилар.
• Дунёдаги энг кичик қушлар – асаларичилар. Расмий рўйхатга олинган ўлчам 5,7 сантиметрни ташкил қилади ва одатда улар кичикроқ бўлади. Бундай ҳолда, катталарнинг вазни тахминан 2 граммни ташкил қилади. Бу ажойиб мавжудотлар фақат Кубада яшайди.
•  Дунёдаги енг баланд учувчи қуш – бу Африка қушқўнмасидир, уни “Рюпел” деб ҳам аташади. Бу улкан жонзотлар тасаввур қилиб бўлмайдиган баландликка кўтарилади, у ерда кислород ниқоби бўлмаган одам нафас ололмайди. Бу қушлар кўрилган баландликдаги расмий равишда қайд этилган 12150 ва 11277 метр. Ҳатто оддий ёввойи ғозлар ҳам базан 8000 километрдан ошади ва кузатувлар шуни кўрсатадики, ҳатто ғозлар ҳам Ҳимолой тоғлари бўйлаб уча олади.
•  Дунёдаги енг тезкор қуш-соатига 170 км тезликда горизонтал парвоз қила оладиган игна думли тезюрар. Ва енг тез шўнғиювчи қуш – лочин, у соатига 300 км тезликка етади ва бу уни ердаги энг тез тирик мавжудотга айлантиради. Аммо горизонтал учиш тезлиги нуқтаи назаридан у тезликдан паст.
• Мавсумий миграсия пайтида кўплаб қушлар катта масофани босиб ўтишади, лекин Арктикадаги тернилар рекордчилар ҳисобланади. Расмий рўйхатга олинган рекорд 22 минг километрдан ошади. Арктик доирада айлантирилган қуш Австралияда ушланди, у ерда қишга учди.
• Энг узун учувчи қуш – қора тез. Бу ажойиб жонзотлар деярли йил давомида ҳавода ўтказиши мумкин, умуман ерга чўкмайди. Чивинда улар ҳашаротларни ушлайдилар, ёмғир сувидан ичадилар ва ҳатто ухлайдилар. Одатда улар фақат наслчилик даврида тушади, бу тахминан 2 ой давом этади.