Пазанда – Pazanda Ҳархела маълумотлар
Хиросима ва Нагасакидаги ядровий ҳужумлардан кейин одамларнинг иммунитети заифлашди ва радиасия тасири қайтарилмас оқибатларга олиб келди. Олимлар тананинг кучини оширадиган маҳсулотларни излай бошладилар ва улар таркибида бедана бўлган қадимги Хитой ресептлари орасида топилган. Японлар уруғларнинг болаларнинг ақлий қобилиятларига ижобий тасир кўрсатишини исботладилар.
Чернобил АЕСдаги фожиадан сўнг совет олимлари табиий офатлардан жабр кўрган болалар учун кўрсатмалар ишлаб чиқишга киришдилар. Олимлар барча болаларнинг расионига тол уруғини киритдилар. Даволаш натижасида болаларда ножўя тасирлар кузатилмади, аксинча, уларнинг фаоллиги ортди, юрак фаолияти яхшиланди ва иштаҳаси нормал ҳолатга келди.
Тухумлар таркибида саволлар
Битта тухум таркибида бир қатор дори-дармонлар ва хун таквийелери билан алмаштирилиши мумкин.
витаминлар: А, Б1, Б2, Б9;
Интерферон ва селен;
калий ва темир;
Калсий ва натрий;
магний ва глисин;
Аминокислоталар: лизин, аргинин, триптофан.
Қизил икра тухумлари камдан-кам ҳолларда салмонеллалар билан касалланади, чунки бедана юқори тана ҳарорати туфайли бактерияларга чидамли, тухум сариғи еса товуқ тухумига қараганда анча чидамли.
Бу тухумнинг кимёвий таркиби товуқникига қараганда анча бой. Кўрсаткичлар: Товуқ тухумида Б1 – 49 мкг, Б2 – 550 мкг, А – 78 мкг, калий – 124 мкг. Бедана уруғларида Б1 – 137 мкг, Б2 – 1100 мкг, А – 1180 мкг, калий – 620 мкг.
Бедана тухумининг фойдаси саволлар
Пишириш ва қайнатиш пайтида озуқа моддаларининг бир қисми парчаланади, шунинг учун енг юқори фойда хом тухумга тегишли.
У ҳужайраларни оғир метал тузларидан ҳимоя қилувчи бир гуруҳ антиоксидантларни ўз ичига олади. Шунингдек, улар шишиш хавфини камайтиради.
Иммунитетни мустаҳкамлашда
Агар ҳужайралардаги еркин радикаллар тасирида қайтарилмас жараёнлар бошланса, кўриб чиқилаётган тухум бошида тармоқли антиженларни парчалайди.
Қон томирларини мустаҳкамлашда
Парҳезшунослар ўрнига тухумни афзал кўрадилар, чунки товуқ тухумида ўртача 570 мг холестерин мавжуд. Бедана уруғларида ҳам холестерин мавжуд бўлиб, у ўртача 600 мг ни ташкил қилади, аммо у леситин билан нейтралланади.
Товуқ тухумида леситин мавжуд емас. Холестерин леситин билан бирлашганда, у юракка зарар етказмайди, балки қон томирларини мустаҳкамлайди.
Тўқималарни тиклашга ёрдам беради
Интерферон жароҳатни даволаш ва тўқималарнинг янгиланишини тезлаштиради, шунинг учун бу маҳсулот ошқозон-ичак яраси бўлган беморларда шикастланган тўқималарни тиклаш учун фойдалидир.
Бедана тухуми Аёллар учун
Маҳсулот соч ва тери учун зарур бўлган А витаминига бой. Улар гормонал фонни мувозанатлаштиради, шунинг учун улар миома, мастопатия ва бачадон полипларини олдини олиш учун воситалар рўйхатида.
Кило йўқотиш учун диетада уни фақат оч қоринга истемол қилиш керак. Бу ҳолатда афзаллик шундаки, озиқ-овқат калорияларни паст даражада ушлаб туришга бой. Битта бедана уруғининг енергия қиймати ўртача 15 ккал.
Бедана тухуми Еркаклар учун фойдаси
Тухум саволлари “еркаклар учун маҳсулотлар” гуруҳига киради. Маҳсулот нормал еректил функсияси учун зарур бўлган оқсил ва аминокислоталардан иборат.
Тухум еркакларнинг чидамлилигини оширади. Леситин холестеринни қон томирларининг тиқилиб қолишига йўл қўймайди, шунинг учун еркак жинсий азоларида қон айланиши яхшиланади ва жинсий қўзғалиш тезроқ бўлади.
Ушбу маҳсулотнинг еркаклар учун фойдасини биринчи марта немис олимлари пайқашган. Германияда еркаклар одатда нонушта учун 3-4 дона тухум истемол қиладилар. Немислар заифликдан камроқ азоб чекишади ва кексаликка қадар жинсий саломатликни сақлаб қолишади.
Бедана тухуми Ҳомиладор аёллар учун
Ҳомиладор аёл қўрқув, умидсизлик ва ҳайрат билан ажралиб туради. Бундай хатти-ҳаракатлар вазиятни суиистемол қилишнинг натижаси емас, балки Б витамини етишмовчилигининг натижасидир. Тухум Б витаминига бой бўлиб, уни мунтазам истемол қилганда аёлнинг ҳиссий ҳолатини барқарорлаштиради.
Фолик кислота ҳомила ривожланишига ижобий тасир кўрсатади ва ривожланаётган организмдаги органларни тўғри жойлаштиришга ёрдам беради. Бу аборт қилиш хавфини камайтиради ва бачадоннинг оҳангини йўқ қилади.
Ҳомиладор аёлларнинг яна бир кенг тарқалган ҳолати анемия ҳисобланади. Куртаклардаги тухумлар гемоглобин миқдорини оширади ва бу муаммони олдини олади, чунки у темирга бой.
Бедана тухуми Болалар учун
Ҳар бир япон талабасининг нонушта учун тухумга саволи бор. Маҳсулот болаларнинг асаб тизимини мустаҳкамлайди ва ақлий қобилиятини оширади.
Сезувчанликни йўқ қилинг
Болалар учун маҳсулотнинг фойдаси глисиннинг мавжудлиги. Феноллар боланинг танасида ҳаётий жараёнлар туфайли ҳосил бўлади. Агар бу моддалар танадан олиб ташланмаса, улар тўпланади ва бола асабийлашади. Аминокислота – фенолларни боғлайдиган ва уларни танадан олиб ташлайдиган глисиннинг бошқа номи. Глисин миядаги асаб тугунларининг нормал ишлаши учун талаб қилинади.
Ташвишлардан халос бўлинг
Тухум сариғида асаб тизимини мустаҳкамловчи аминокислота – тирозин мавжуд. Тирозин бўлмаса, бола ўрганишни қийинлаштиради, ухлаб қолади, чалғитади ва тез чарчайди.
Кўзнинг нури яхшиланади
А витамини кўриш қобилиятини оширади, калсий суякларни мустаҳкамлайди. Ҳафта давомида бир нечта тухум истемол қилиш – заиф иммунитет ва тез-тез шамоллашда ёрдам беради.
Бедана тухуми Зарарлари ва контрендикасиялар
Қуйидаги муаммоларга дуч келган одамлар ушбу маҳсулотни еҳтиёткорлик билан ишлатишлари керак:
Жигар ва буйрак касалликлари;
Қандли диабет;
Атеросклероз;
Галстон касаллиги;
Юқори холестерин даражаси;
Протеинурия.
Товуқ тухумида бўлгани каби, бедаил тухумида ҳам аллерген ҳисобланган оқсил – овомукоид мавжуд. Агар боланинг товуқ тухумига алержиси бўлса, бу турдаги тухум муқобил бўлиши мумкин емас.
Бу саволларнинг уруғлари хом бўлиши мумкин емас деган фикр бор, чунки улар ҳеч қачон салмонеллёзга мойил емас. Бу қисман тўғри. Чивинлар товуқларга қараганда инфексияга камроқ мойил, аммо қушлар қафасларда ёки антисанитария шароитида сақланса, улар инфексиядан омон қололмайдилар.
Шубҳали келиб чиқиши қайнатилган тухумни истемол қилиш яхшидир.
У ескирган бўлса ҳам, маҳсулотга зарар етказиши мумкин. Тухумларнинг максимал сақлаш муддати 60 даража ҳароратда сақланса, 10 кун. Ушбу талаб дўкон томонидан қондириладими ёки йўқлигини тушуниш қийин, уларни ишлаб чиқарилган кундан бошлаб 7 кун ичида сотиб олиш яхшироқдир.
Еркаклар ва аёллар учун ортиқча истемол қилинганда бедана тухумининг зарари намоён бўлади: маҳсулотдаги кўп миқдорда протеин буйракларга оғир юк беради. Кўп миқдорда протеин танада тўпланади ва ҳазм бўлмайди. Бу протеинли диетада бўлган ва тухумни зарарли маҳсулот деб ҳисоблайдиган шахслар томонидан етиборга олиниши керак.
Кундалик истемол қилиш даражаси
Кунига қанча озиқ-овқат истемол қилиниши катталар ва болаларнинг ёши, жинси ва хусусиятларига боғлиқ:
Аёллар – ёшларни ҳимоя қилиш учун 1-2;
Еркаклар – жинсий қувватсизликнинг олдини олиш учун – 1, даволаш учун – 2-3;
Ҳомиладор аёллар – 2-3 қайнатилган;
мактабгача ёшдаги болалар – 1;
Мактаб ўқувчилари – 2-3.
Унинг максимал дозаси кунига 6 дона.
Бундай миқдордаги маҳсулот ҳар куни мавжуд емас ва фақат катталар томонидан истемол қилиниши мумкин.
Қандай тайёрлаш керак
Идеал ҳолда, бедана уруғлари оч қоринга хом истемол қилинади, аммо келиб чиқиши шубҳали бўлса, маҳсулотни иситиш яхшидир.
Бундай тухум қайнатилганда 1-2 дақиқада тайёр бўлади ва 5 дақиқа пишириш яхшидир. Узоқ вақт давомида пиширишни тавсия етмаслик керак, акс ҳолда озуқа моддалари ва аминокислоталар ўз хусусиятларини йўқотади.
