Пазанда – Pazanda Ҳархела маълумотлар
Зарчава рус тилида (куркума)нима тарихи
Зарчаванинг тарихий ватани Ҳиндистоннинг жануби-шарқий қисмидир. Бу ўсимликнинг илдизи машҳур карри зираворининг асосий таркибий қисми бўлиб, у нафақат идишга нафақат ўткир таъм ва ўзига хос ҳид, балки ёқимли сариқ ранг беради.
Қадим замонларда ҳам зердеçал пиширилган идишларнинг сақлаш муддатини узайтириши аниқланган. Қўлқоплар, металл ва ёғоч ҳам олтин рангдаги ўсимлик билан бўялган.
Зарчаванинг барча афзалликларини қадрлаб, одамлар уни қиммат заъфароннинг арзон ўрнини босувчи восита сифатида ишлатишни бошладилар.
Зарчава ҳали ҳам сариёг , маргарин, пишлоқлар, турли хил идишлар ва дори-дармонларни ишлаб чиқаришда қўлланилади.
Зарчаванинг фойдалари
Зарчава таркибида ефир мойлари ва куркумин (сариқ бўёқ) мавжуд. Ўсимлик фосфор, темир, ёд, калций, холин, шунингдек, Б (Б1, Б2, Б5), C ва К витаминлари гуруҳига бой.
Зарчава организмдан токсинлар ва зарарли моддаларни олиб ташлайди, чунки унинг таркибида еркин радикалларни “ўлдирадиган” антиоксидантлар мавжуд.
Олимларнинг фикрича, карри зираворлари Aлгеймер касаллигига фойдали таъсир кўрсатади, танадан ортиқча сувни олиб ташлайди ва артритда шишишни камайтиради. Зарчава шунингдек саратон ҳужайраларини блоклайди, кўкрак саратонини олдини олади.
Зарчаванинг ўткир таъми вируслар ва ёмон бактериялар билан курашишга ёрдам беради, шунинг учун зираворлар барча турдаги яллиғланишлар учун фойдалидир. Зарчава овқат ҳазм қилиш тизимини, буйраклар ва ўт пуфагини нормаллантиради. Иштаҳани яхшилайди.
Зарчаванинг зарари
Умуман олганда, зарчава зарарсиздир. Уни қўллашга қарши кўрсатма бўлиши мумкин бўлган ягона нарса – бу индивидуал интолеранс. Шунинг учун, агар сизда иссиқ зираворларга аллергиянгиз бўлса, сизда зарчавага ҳам реакция бўлиши мумкин.
Тиббиётда қўлланилиши
Зарчава сафро ва меъда ширасининг ишлаб чиқарилишига ёрдам беради, шунинг учун у жигар, буйраклар ва ўт пуфаги касалликлари учун фойдалидир.
– Зарчавадаги енг қимматли нарса куркуминдир. Ушбу модда антиоксидант таъсирга ега, у еркин радикаллар билан курашади. Шунингдек, юрак-қон томир касалликлари ва саратон касаллигидан ҳимоя қилади. Зарчава саратон касаллигини даволашда ишлатилиши ҳақида ҳам тадқиқотлар мавжуд. Хусусан, меланома ва унинг кимётерапияси билан. У кимётерапиянинг зарарли таъсирини зарарсизлантиришга қодир. Бу табиий антибиотик сифатида жуда яхши ишлайди, патоген флоранинг ўсишига тўсқинлик қилади. Яллиғланишга қарши хусусиятларга ега. Зарчава Aлгеймер касаллиги, кўп склероз ва сенил деманс ривожланишига тўсқинлик қилиши кўрсатилган. Ушбу зиравордан фойдаланиш деярли барча ички органларнинг ишига таъсир қилади. У организмни токсинлардан мукаммал тозалайди, жигар фаолиятига яхши таъсир қилади, – дейди нутритионист Елена Соломатина, тиббиёт фанлари номзоди.
Овкатларда кулланиши
Кори гўштли идишлар, сабзавот, балиқ, шўрвалар, омлет ва сослар билан сепилади. Зарчава товуқ булёнини бой қилади, юмшоқ таъмни олиб ташлайди.
Зарчав билан сарик сут
Aюрведа ичимлиги ёшликни узайтиради ва тананинг ички органлари фаолиятини нормаллантиради. Шамоллаш ва ёмон кайфият билан ёрдам беради. Сутни ерталаб оч қоринга ёки кечқурун ётишдан олдин ичиш тавсия етилади. Ичимликни музлатгичда сақланг.
Сут – 1 стакан
сув – 50 милилитр
Ҳиндистон ёнғоғи ёғи – 1 чой қошиқ
Зарчава – 1 чой қошиқ
Aсал – 1 чой қошиқ
Сувни оловга қўйинг. У қайнаётганда, бир қошиқ зарчава қўшинг. 5-7 дақиқа давомида пиширинг. Aралашга бир стакан сут ва сариёг қўшинг. Бир неча дақиқа оловда туринг. Ичимлик совиганида, унда асални еритиб юборинг.
